Τόμος 12 (1994) – Τεύχος 2 – Άρθρο 2 – Επιθεώρηση Κλινικής Φαρμακολογίας και Φαρμακοκινητικής-Ελληνική Έκδοση – Volume 12 (1994) – Issue 2 – Article 2 – Epitheorese Klinikes Farmakologias και Farmakokinetikes-Greek Edition

Από | | Άρθρο - Article, Ευάγγελος Μαρίνος,Evangelos Marinos, Πλήρες Κείμενο στα Ελληνικά - Full Text in Greek

 

Τίτλος – Title

O Ρόλος του Ρετινοϊκού Οξέος κατά την Εμβρυϊκή Ανάπτυξη και στην Καρκινογένεση

The Role of Retinoic Acid during Embryonic Development and in Carcinogenesis
Συγγραφέας – Author

Ευάγγελος Μαρίνος

Εργαστήριο Ιστολογίας και Εμβρυολογίας, Ιατρική Σχολή, Πανεπιστήμιο Αθηνών

Evangelos Marinos

University of Athens, Medical School, Laboratory of Histology and Embryology, 75 M. Asias str. Athens 115 27, Greece
Παραπομπή – Citation

Μαρίνος,Ε. : O Ρόλος του Ρετινοϊκού Οξέος κατά την Εμβρυϊκή Ανάπτυξη και στην Καρκινογένεση , Επιθεώρηση Κλιν. Φαρμακολ. Φαρμακοκινητ. 12 : 76-82 (1994)

Marinos,E. : The Role of Retinoic Acid during Embryonic Development and in Carcinogenesis, Epitheorese Klin. Farmakol. Farmakokinet. 12 : 76-82 (1994)
Ημερομηνία Δημοσιευσης – Publication Date
20-06-1994
Γλώσσα Πλήρους Κειμένου –
Full Text Language

Ελληνικά – Greek
Παραγγελία – Αγορά –
Order – Buy
Ηλεκτρονική Μορφή: pdf (15 €) –
Digital Type: pdf (15 €)
pharmakonpress[at]pharmakonpress[.]gr
Λέξεις κλειδιά – Keywords

Ρετινοϊκό οξύ, κυτταρική διαφοροποίηση, εμβρυϊκή ανάπτυξη, τερατογένεση, καρκινογένεση

Retinoic acid, cell differentiation, embryonic development, teratogenesis, carcinogenesis
Λοιποί Όροι – Other Terms

Άρθρο

Article
Περίληψη – Summary

Στο πα­ρόν άρ­θρο γί­νε­ται μια σύ­ντο­μη α­να­σκό­πη­ση των κυ­ριό­τε­ρων πει­ρα­μα­τι­κών α­πο­τε­λε­σμά­των που υ­πάρ­χουν σή­με­ρα σχε­τι­κά με τη χρη­σι­μο­ποί­η­ση του ρε­τινο­ϊκού ο­ξέoς στη με­λέ­τη της εμ­βρυ­ι­κής α­νά­πτυ­ξης και δια­φο­ρο­ποί­η­σης, κα­θώς και στη με­λέ­τη ε­ξαλ­λαγ­μέ­νων κυτ­τά­ρων in vivo και in vitro. Το ρε­τινο­ϊκό ο­ξύ έ­χει ευρε­θεί ό­τι χρει­ά­ζε­ται για την ο­μα­λή ε­ξέ­λι­ξη των διάφορων μορ­φο­γε­νε­τι­κών δια­δι­κα­σιών, οι ο­ποί­ες συμ­βαί­νουν στο α­να­πτυσ­σό­με­νο έμβρυο, αλ­λά και για τη σω­στή δια­φο­ρο­ποί­η­ση των κυτ­τά­ρων του. Πει­ρά­μα­τα έ­χουν δεί­ξει ό­τι στα έμ­βρυα το ρε­τινο­ϊκό ο­ξύ χρει­ά­ζε­ται, ό­χι μό­νο σε ο­ρι­σμέ­νες χρο­νι­κές πε­ριό­δους αυ­στη­ρά κα­θο­ρι­σμέ­νες, αλ­λά και στη σω­στή δό­ση. Α­κό­μη, έλ­λει­ψη ρε­τινο­ϊκού ο­ξέ­ος ή α­ντί­θε­τα πο­σό­τη­τες μεγαλύτερες α­πό τις φυ­σιο­λο­γι­κές προ­κα­λούν φαι­νό­με­να τε­ρα­το­γέ­νε­σης και γε­νι­κά α­νώ­μα­λης εμ­βρυ­ϊκής α­νά­πτυξης.Η δρά­ση του ρε­τινο­ϊκού ο­ξέ­ος ε­πι­τυγ­χά­νε­ται δια­δο­χι­κά μέ­σω κυτ­τα­ρο­πλα­σμα­τι­κών και πυ­ρη­νι­κών υ­πο­δο­χέ­ων. Με­ταλ­λά­ξεις των α­ντίστοιχων γο­νι­δί­ων που κωδι­κο­ποι­ο­ύν τους υ­πο­δο­χείς αυ­τούς, προ­κα­λούν α­νω­μα­λί­ες στον τρό­πο με τον ο­ποί­ο το ρε­τινο­ϊ­κό ο­ξύ ε­πη­ρε­ά­ζει τη λει­τουρ­γί­α των κυτ­τά­ρων, με τε­λι­κό α­πο­τέ­λε­σμα τη μη φυ­σιο­λο­γι­κή α­νά­πτυ­ξη. Το ρε­τινο­ϊκό ο­ξύ σε πο­λύ αυ­ξη­μέ­νες συ­γκε­ντρώ­σεις προ­κα­λεί φαι­νό­με­να τε­ρα­το­γέ­νε­σης, ι­δια­ί­τε­ρα σε έμ­βρυα πο­λύ μι­κρής η­λι­κί­ας. Η τε­ρα­το­γό­να δρά­ση του εί­ναι μη α­ντι­στρε­πτή, ε­νώ σε με­γά­λες συ­γκε­ντρώ­σεις ε­πέρ­χε­ται θά­να­τος του εμ­βρύ­ου. Ε­πει­δή το ρε­τινο­ϊκό ο­ξύ δρά ως μορ­φο­γό­νο, έ­χει χρη­σι­μο­ποι­η­θεί στη μά­χη κα­τά του καρ­κί­νου για την αλ­λα­γή των χα­ρα­κτη­ρι­στι­κών της α­νά­πτυ­ξης ε­ξαλ­λαγ­μένων κυτ­τά­ρων. Πει­ρα­μα­τι­κά έ­χει ευρε­θεί ό­τι, ό­ταν ε­πι­δρά­σει ρε­τινο­ϊκό ο­ξύ σε καρ­κι­νι­κά, αλ­λά και γε­νι­κό­τε­ρα σε ε­ξαλ­λαγ­μέ­να κύτ­τα­ρα, στρέ­φει την πο­ρεί­α της δια­φο­ρο­ποί­η­σής τους. Οι χα­ρα­κτη­ρι­στι­κό­τε­ρες αλ­λα­γές τις ο­ποί­ες προ­κα­λεί στα κύτ­τα­ρα α­φο­ρούν τον κυτ­τα­ρο­σκε­λε­τό και την ι­κα­νό­τη­τα του κυτ­τά­ρου να προ­σκολ­λά­ται σε υ­πό­στρω­μα. Α­να­φέ­ρο­νται περι­πτώ­σεις στις οποίες το ρε­τινο­ϊκό ο­ξύ έ­χει χρη­σι­μο­ποι­η­θεί για την αλ­λα­γή των χα­ρα­κτη­ρι­στι­κών των κυτ­τά­ρων κα­κο­ή­θων ό­γκων με σκο­πό τον περιο­ρι­σμό της με­τα­στα­τι­κής τους ι­κα­νό­τη­τας και την αλ­λα­γή του ε­πι­θε­τι­κού τους χα­ρα­κτή­ρα, ό­χι πά­ντα με ε­πι­τυ­χί­α. Γί­νε­ται α­να­φο­ρά στη σχέ­ση που υ­πάρ­χει με­τα­ξύ ε­ξω­κυτ­τά­ριας θε­μέ­λιας ου­σί­ας και ρε­τινο­ϊκού ο­ξέoς και α­να­λύ­ε­ται το φαι­νό­με­νο της κυτ­τα­ρι­κής προ­σκόλ­λη­σης. Οι ε­ρευ­νη­τι­κές προ­σπά­θει­ες σή­με­ρα στρέ­φο­νται προς την κα­τα­νό­η­ση του τρό­που με τον ο­ποί­ο δρα το ρε­τινο­ϊκό ο­ξύ σε μο­ρια­κό ε­πί­πε­δο.

A short review is made of the main experimental results that exist today, con­cerning the use of retinoic acid in the study of embryonic development and in cell transforma­tion_in vivo and in vitro. Retinoic acid has been found to be necessary not only for the normal de­velopment of the growing embryo, but also for the correct differentiation of its cells. Experiments show that retinoic acid is needed in embryos, not only during certain developmental periods, but also at the correct dose. Lack or excess of ret­inoic acid cause teratogenic effects and high cell death rates are observed, when high doses are adminis­tered experimentally in embryos. Retinoic acid action is succeeded through cytoplasmic and nu­clear receptors.  Mutations of the correspond­ing genes encoding these receptors cause ab­normal embryonic development. Retinoic acid in in­creased concentrations induces teratogenic ef­fects, especially in very young embryos. Its tera­togenic effects are irreversible, whereas in high concentrations cell death is observed. Since ret­inoic acid behaves like a morphogen, it has been used in the fight against cancer, in order to change the developmental characteristics of trans­formed cells. Experimentally, it has been found that, when retinoic acid acts on cancerous or, in general, on transformed cells, it induces them to differentiate. Most prominent changes that occur are changes of the cytoskeletal ele­ments and changes concerning the adhesion properties of the cells. Cell adhesion is modulated by retinoic and differentiation is usually promoted. Current experimental procedures employ molecu­lar tech­niques for the study of the role of retinoic acid in embryogenesis and the fight against can­cer.
Αναφορές – References
  1. Hale, F.: Relation of vitamin A to anophthalmos in pigs. Am. J. Ophthalmol. 18: 1087 (1937)
  2. Hale, F.: Relation of maternal vitamin A defi­ciency to microphthalmia in pigs. Texas State J. Med. 33: 228 (1937)
  3. Cohlan, S.Q.: Excessive intake of vitamin A as a cause of congenital anomalies in the rat. Science 117: 535 (1953)
  4. Kay, G.M.: Retinoic acid and development. Pathobiology 60: 264 (1992)
  5. Sive, H.L., Draper, B.W., Harland, R.M., Wein­traub, H.: Identification of a retinoic acid-sensitive period during primary axis formation in Xenopus laevis. Genes Dev. 4: 932 (1990)
  6. Cho, K.W.Y., De Robertis E.M.: Differential acti­vation of Xenopus Homeobox genes by mesoderm-inducing growth factors and retinoid acid. Genes Dev. 4: 1910 (1990)
  7. Morriss-Kay, G., Murphy, P., Hill, R., Davidson, D.: Effects of retinoic acid excess on expression of Hox-2.9 and Knox-20 and on morphological segmen­tation of the hindbrain of mouse embryos. EMBO J. 10: 2985 (1991)
  8. Woolam DHM, Millen JW: The modification of the activity of certain agents exerting a deleterious effect on the development of the mammalian embryo. In: Wolstenholme GEW, O’Connor CM (eds): Congenital Malformations. pp. 158-172 Ciba Found Symp., London, Churchill, 1960
  9. Glass, CK., Lipkin, S.M., Devary, O.V., Rosen­feld, M.G.: Positive and negative regulation of gene transcription by a retinoic acid-thyroid hormone re­ceptor heterodimer. Cell 59: 679 (1989)
  10. Dingle, J.T., Lucy, J.A.: Vitamin A, carotenoids and cell function. Biol. Rev. 40: 422 (1965)
  11. Roels, O.A., Anderson, O.R., Lui, N.S.T., Shah, D.O., Trout, M.E: Vitamin A and membranes. Am. J. Clin. Nutr. 22: 1020 (1969)
  12. Slack, J.M.W.: We have a morphogen!. Nature 327: 553 (1987)
  13. Thaller, C., Eichele, G.: Identification and spatial distribution of retinoids in the developing chick limb bud. Nature 327: 625 (1987)
  14. Morriss, G.M.: Abnormal cell migration as a pos­sible fac_ tor in the genesis of vitamin A-induced craniofacial anomalies. In: Neubert, D., Merker, H-J(eds): New Approaches to the Evaluation of Ab­normal Embryonic Development. pp.678-687 Stuttgart, Thieme, 1975
  15. Thorogood,P., Smith, L., Nicol, A., McGinty, R., Garrod, D.: Effects of vitamin A on the behaviour of migratory neural crest cells in vitro. J. Cell Sci. 57: 331 (1982)
  16. Morriss, G.M.,Steele, C.E.:Comparison of the effects of retinol and retinoic acid on post-implanta­tion rat embryos in vitro. Teratology 10: 109 (1977)
  17. Sulik, K.K., Cook, C.S., Webster, W.S.: Terato­gens and craniofacial malformations: Relationships to cell death. Development 103: 213 (1988)
  18. Sulik, K.K., Johnston, M.C., Smiley, S.J., Speight, H.S., Jarvis, B.E.: Mandibulofacial dysostosis (Treacher Collins syndrome). A new proposal for its pathogenesis. Am. J. Med. Genet. 27: 359 (1987)
  19. Alles, A.J., Sulik, K.K.: Retinoic acid induced spi­na bifida: Evidence a pathogenic mechanism. Devel­opment 108: 73 (1990)
  20. Sulik, K.K., Dehart, D.B.: Retinoic acid-induced limb malformations resulting from apical ectodermal ridge cell death as a pathogenic mechanism. Tera­tology 40: 163 (1988)
  21. Davies, P.J.A., Stein, J.P., Chiocca, E.A., Basi­lion, J.P., Gentile, V., Thomazy, V., Fesus, L.: Ret­inoid-regulated expression of transglutaminases: Links to the biochemistry of programmed cell death. In: Morriss-Kay,G.(ed): Retinoids in Normal Devel­opment and Teratogenesis. Oxford University Press, 1992
  22. Benbrook,D., Lenhardt, E., Pfahl, M.: A new ret­inoic acid receptor identified from a hepatocellular carcinoma. Nature 33: 669 (1988)
  23. Zelent, A., Krust, A., Petkovitch, M., Kastner, P., Chambon, P.: Cloning of murine α and β receptors and a novel receptor γ predominantly expressed in skin. Nature 33: 669 (1988)
  24. Krust, A., Kastner, P., Petkovich, M., Zelent, A., Chambon, P.: A third human retinoic acid receptor, hRAR-γ. Proc. Natl. Acad. Sci. 86: 5310 (1989)
  25. Leroy, P., Krust, A., Kastner, P., Mendelsohn, C., Zelent, A., Chambon, P.: Retinoic acid receptors. In Morriss-Kay, G.(ed): Retinoids on normal Devel­opment and Teratogenesis. Oxford University Press, 1992
  26. Ruberte, E., Dolle,P., Krust, A., Zelent, A., Mor­riss-Kay, G., Chambon, P.: Specific spatial and tem­poral distribution of retinoic acid receptor gamma transcripts during mouse embryogenesis. Develop­ment 87: 2700 (1990)
  27. Dolle, P., Ruberte, E., Leroy, P., Morriss-Kay, G., Chambon, P.: Retinoic acid receptors and cellular binding proteins I: A systematic study of their differ­ential pattern of transcription during mouse organo­genesis. Development 110: 1133 (1990)
  28. Ruberte, E., Dolle, P., Chambon, P., Morriss-Kay, G.: Retinoic acid receptors and cellular binding proteins. II. Their differential pattern of transcription during early morphogenesis in mouse embryos. De­velopment 111: 45 (1991)
  29. Leroy, P., Krust, A., Zelent, A., Mendelson, C., Garnier, J-M., Kastner, P., Dierich, A., Chambon, P.: Multiple isoforms of the mouse retinoic acid receptor α are generated by alternative splicing and differen­tial induction by retinoic acid. EMBO J. 10: 59 (1991)
  30. Brand, N.J., Petkovich, M., Chambon, P.: Characterization of a functional promoter for the human retinoic receptor­alpha (hRAR-α). Nucl. Acid. Res. 18: 6799 (1990)
  31. Ong, D.E., Chytil,F.: Cellular retinoic acid binding protein from rat liver. J. Biol. Chem. 253: 828 (1978)
  32. Ong, D.E., Chytil, F.: Cellular retinoic binding protein from rat liver. J. Biol. Chem. 253: 4551 (1978)
  33. Maden, M., Ong, D.E., Summerbell, D., Chytil, F., Hirst, D.A: Cellular retinoic acid-binding protein and the role of retinoic acid in the development of the chick embryo. Dev. Biol. 135: 124 (1989)
  34. Kirby, M.L., Gale, T.F., Stewart, D.E.: Neural crest cells contribute to aorticopulmonary septation. Science 220: 1059 (1983)
  35. Morriss-Kay, G.: Retinoic acid and development. Pathobiology 60: 264 (1992)
  36. Μoon, R.C., McCormack, D.L., Mehta, R.G.: Inhibition of carcinogenesis by retinoids. Cancer Res. 43: 2469s (1983)
  37. Sporn, M.B.,Roberts, A.B.:Role of retinoids in differentiation and carcinogenesis. Cancer Res. 43: 3034 (1983)
  38. Lotan, R.: Effects of vitamin A and its analogues (retinoids) on normal and neoplastic cells. Biochim. Biophys. Acta 605: 33 (1980)
  39. Liotta,L.A.: Tumor invasion and metastasis-role of the extracellular matrix. Rhoads memorial award lecture. Cancer Res. 46: 1 (1986)
  40. Turpeenniemi-Hujanen, T., Thorgeirsson, U.P., Rao, C.N.: Laminin increases the release of type IV collagenase from malignant cells. J. Biol. Chem. 261: 1883 (1986)
  41. Turpeenniemi-Hujanen, T., Thorgeirsson, U.P., Hart, I.R.: Expression of collagenase IV (basement membrane colagenase) activity in murine tumor cell hybrids that differ in metastatic potential. JNCI 75: 99 (1985)
  42. Nakajima, M., Lotan, D., Baig, M.M.: Inhibition by retinoic acid of type IV collagenolysis and invasion through reconstituted basement membrane by me­tastatic rat mammary adenocarcinoma cells. Cancer Res. 49: 1698 (1989)
  43. Hendrix, M.J.C., Wood,W.R., Seftor, E.A.: Ret­inoic acid inhibition of human melanoma cell invasion through a reconstituted basement membrane and its relation to decreases in the expression of proteolytic enzymes and motility factor receptor. Cancer Rec. 50: 4121 (1990)
  44. Bauer, E.A., Seltzer, A.L., Eisen, A.Z.: Retinoic acid inhibition of collagenase and gelatinase expres­sion in human skin fibroblast cultures. Evidence for a dual mechanism. J. Invest. Dermatol. 81: 162 (1983)
  45. Alanko, T., Tienari, J., Lehtonen, E., Saksela, O.: Development of FGF-dependency in Human em­bryonic carcinoma cells after retinoic acid-induced differentiation. Develop. Biol. 161: 141 (1994)
  46. Kurie, J.M., Buck, J., Eppinger, T.M., Moy, D., Dmitrovsky,E.: 9-cis and all-trans retinoic acid induce a similar phenotype in human teratocarcinoma cells. Differentiation 54: 123 (1993)
  47. Varani, J., Inman, D.R., Gibbs, D.F., Fligiel, E.G., Voorhees, J.J.: Modulation of Ca2+levels in keratinocytes by all-trans retinoic acid. Pathobiology 60: 93 (1992)
  48. Whalen, G.F.: Solid tumors and wounds: Transformed cells misunderstood as injured tissue? Lancet 336: 1489 (1990)
  49. Halaban, R., Kwon, B.S., Ghosh, S.: b-FGF as an autocrine growth factor for human melanomas. Oncogene Res. 3: 14342 (1988)
  50. Ruoslahti, E., Giancotti, F.G.:Integrins and tu­mour cell dissemination. Cancer Cells 1: 119 (1989)
  51. Shapiro, S.S., Poon, J.P.: Retinoic acid-induced alterations of growth and morphology in an estab­lished epithelial line. Exp. Cell Res. 119: 349 (1979)
  52. Edward, M.: Effect of retinoids on tumor invasion and metastasis. Pathobiology 60: 271 (1992)

Online ISSN 1011-6575

Άρθρα Δημοσιευμένα σε αυτό το Περιοδικό Καταχωρούνται στα:
• Chemical Abstracts

• Elsevier’s Bibliographic Databases: Scopus, EMBASE, EMBiology, Elsevier BIOBASE
SCImago Journal and Country Rank Factor

Articles published in this Journal are Indexed or Abstracted in:
• Chemical Abstracts
• Elsevier’s Bibliographic Databases: Scopus, EMBASE, EMBiology, Elsevier BIOBASE
SCImago Journal and Country Rank Factor

Άρθρα Δημοσιευμένα στην Επιθεώρηση Κλινικής Φαρμακολογίας και Φαρμακοκινητικής-Ελληνική Έκδοση
Articles Published in Epitheorese Klinikes Farmakologias και Farmakokinetikes-Greek Edition

Συντακτικη Επιτροπή-Editorial Board

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ – ANNUAL SUBSCRIPTION
Γλώσσα Πλήρους Κειμένου –
Full Text Language
Ελληνικά – Greek
Παραγγελία – Αγορά –
Order – Buy
Ηλεκτρονική Μορφή: pdf (70 €) –
Digital Type: pdf (70 €)
pharmakonpress[at]pharmakonpress[.]gr
Έντυπη Μορφή (70 € + έξοδα αποστολής)
Printed Type (70 € + shipping)
pharmakonpress[at]pharmakonpress[.]gr

 

Προσθέστε στους σελιδοδείκτες το μόνιμο σύνδεσμο.

Τα σχόλια είναι απενεργοποιημένα.