Τόμος 25 (2007) – Τεύχος 2+3 – Άρθρο 1 – Επιθεώρηση Κλινικής Φαρμακολογίας και Φαρμακοκινητικής-Ελληνική Έκδοση – Volume 25 (2007) – Issue 2+3– Article 1 – Epitheorese Klinikes Farmakologias και Farmakokinetikes-Greek Edition

Ραδιοφάρμακα: Γενικές  Φαρμακολογικές Προσεγγίσεις

Radiopharmaceuticals: General pharmacological considerations

Ελληνικά – Greek

Άρθρο

Article

Ραδιοφάρμακα ονομάζονται οι ουσίες οι οποίες περιέχουν στο μόριό τους ραδιενεργό ισότοπο και χρησιμοποιούνται τόσο στη διάγνωση όσο και στη θεραπεία ορισμένων παθήσεων. Κατ’ επέκταση του όρου, ως ραδιοφάρμακα θα μπορούσαν να θεωρηθούν και οι ουσίες εκείνες οι οποίες είναι φάρμακα ή υποψήφια φάρμακα και οι οποίες αποτελούν εργαλείο φαρμακολογικής έρευνας, όταν στο μόριό τους έχει ενσωματωθεί ραδιενεργό ισότοπο. Ο σχεδιασμός των ραδιοφαρμάκων βασίζεται, κυρίως, στη φυσιολογική λειτουργία του οργάνου-στόχου και στην εκλεκτικότητα την οποία το ραδιοφάρμακο θα πρέπει να έχει προς αυτό. Η συγκέντρωση του ραδιοφαρμάκου στο συγκεκριμένο όργανο-στόχο βασίζεται σε διάφορες τεχνικές, όπως στις αντιδράσεις αντιγόνου-αντισώματος, τη φυσική παγίδευση του ραδιοφαρμάκου, τη δέσμευσή του σε υποδοχείς ή στη δυνατότητά του να περνά από την κυτταρική μεμβράνη. Προβλήματα, όπως οι αλλεργικές αντιδράσεις και οι αλληλεπιδράσεις με συγχορηγούμενα φάρμακα, θα πρέπει να λαμβάνονται υπ’ όψη. Το αυτό και για παράγοντες, όπως η ηλικία, η εγκυμοσύνη και ο θηλασμός. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται για τους ασθενείς, στους οποίους τα ραδιοφάρμακα χορηγούνται για θεραπευτικούς σκοπούς. Αμεσες ή όψιμες αλλεργικές, ανεπιθύμητες ενέργειες από φαρμακευτικές αλληλεπιδράσεις θα πρέπει να διαγιγνώσκονται αμέσως και να αντιμετωπίζονται. Παράλληλα θα πρέπει να γίνεται η σωστή αξιολόγηση των αποτελεσμάτων από το χορηγούμενο ραδιοφάρμακο και να παρακολουθείται ο ασθενής μετά το πέρας της θεραπείας.

Radiopharmaceuticals are agents used to diagnose certain medical problems or treat certain diseases. Substances which are candidate drugs or drugs in current use and have a radioactive element incorporated in their molecule and on the same time serve in pharmacological research could also be considered as radiopharmaceuticals in an extension of the above term. Drug kinetics and receptors stud­ies are among the principal applications of these sub­stances. The design of radiopharmaceuticals is based upon the physiological function of the target organ and the affinity of the drug for it. The mechanism of localization of a radiopharmaceutical in a particular target organ depends upon processes as antigen-antibody reactions, physical trapping of particles, receptor site binding, and transport across a cell membrane. Problems like allergies and interactions with other drugs must be taken into account. The age of the patient as well as special conditions like preg­nancy and breast feeding must also be considered. Patient care during radiotherapy, including potential early and late adverse reactions or additive toxicity when combined with other therapy, the timing and parameters of anticipated response and follow-up care and evaluation must be among the priorities of the doctor in charge.