Τόμος 19 (2001) – Τεύχος 3 – Άρθρο 4 – Επιθεώρηση Κλινικής Φαρμακολογίας και Φαρμακοκινητικής-Ελληνική Έκδοση – Volume 19 (2001) – Issue 3 – Article 4 – Epitheorese Klinikes Farmakologias και Farmakokinetikes-Greek Edition

Ημικρανία: Επιδημιολογία, Παθογενετικοί Μηχανισμοί, Θεραπευτική Αντιμετώπιση και Αξιολόγηση της Αποτελεσματικότητας των Νέων Φαρμάκων

Migraine: A Comprehensive Review on Epidemiology, Pathogenesis and Treatment Evaluation of new drugs Efficacy

Γαλανοπούλου-Κούβαρη,Π., Λιάπη,Χ. : Ημικρανία: Επιδημιολογία, Παθογενετικοί Μηχανισμοί, Θεραπευτική Αντιμετώπιση και Αξιολόγηση της Αποτελεσματικότητας των Νέων Φαρμάκων, Επιθεώρηση Κλιν. Φαρμακολ. Φαρμακοκινητ. 19 : 126-132 (2001)

Galanopoulou,P., Liapi,Ch. : Migraine: A Comprehensive Review on Epidemiology, Pathogenesis and Treatment Evaluation of new drugs Efficacy, Epitheorese Klin. Farmakol. Farmakokinet. 19: 126-132 (2001)

Ελληνικά – Greek

Ημικρανία, επιδημιολογία, παθογενετικοί μηχανισμοί, θεραπευτική αντιμετώπιση, νέα φάρμακα, αξιολόγηση αποτελεσματικότητας

Άρθρο

Article

Η ημικρανία (Η) αποτελεί τη σημαντικότερη μορφή των πρωτοπαθών κεφαλαλγιών, λόγω της μεγάλης συχνότητας, της σοβαρότητας και της διάρκειας των συμπτωμάτων της. Το stress, η κατανάλωση αλκοόλ και σοκολάτας, η χρήση αντισυλληπτικών ενοχοποιούνται ως κύριοι εκλυτικοί παράγοντες. Η (Η) προσβάλλει το 10-15% του γενικού πληθυσμού με τριπλάσια υπεροχή των γυναικών έναντι των ανδρών και επηρεάζει σημαντικά την καθημερινή ποιότητα ζωής. Διακρίνεται σε (Η) με ή χωρίς αύρα και εκδηλώνεται με επεισοδιακές κρίσεις που χαρακτηρίζονται από φάσεις στις οποίες κυριαρχεί σφύζουσα κεφαλαλγία συνοδευόμενη από ναυτία, έμετο, φωτοφοβία, ηχοφοβία και γενική αδιαθεσία. Η παθοφυσιολογία είναι σύνθετη με νευρολογικές, αγγειακές και χημικές παραμέτρους. Η ενεργοποίηση του αγγειοτριδυμικού συστήματος και η δημιουργία νευρογενούς φλεγμονής ιδίως στη σκληρά μήνιγγα είναι σαφείς κατά την κρίση της (Η). Η θεραπεία της (Η) είναι φαρμακευτική και μη φαρμακευτική και στοχεύει στη μείωση της συχνότητας και στην καταστολή των κρίσεων. Η φαρμακευτική αγωγή είναι προφυλακτική καθώς και αγωγή των κρίσεων. Για την προφυλακτική αγωγή προτείνονται τα φάρμακα: μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη (ΜΣΑΦ), σεροτο-νινεργικοί παράγοντες, β-αδρενεργικοί ανταγωνιστές, αναστολείς διαύλων ασβεστίου, αντικαταθλιπτικά, αντιεπιληπτικά και ορμόνες. Για την αγωγή των κρίσεων (Η) προτείνονται Μη Ειδικά, (απλά αναλγητικά, ΜΣΑΦ, ανταγωνιστές DA, βενζοδιαζεπίνες, ναρκωτικά αναλγητικά) και Ειδικά φάρμακα (αγωνιστές σεροτονίνης {5-HT} όπως τα αλκαλοειδή της εργοταμίνης και οι τριπτάνες πρώτης (σουματριπτάνη) και δεύτερης γενιάς (ζολμιτριπτάνη, ναρατριπτάνη, ριζατριπτάνη, ελετριπτάνη κ.α). Ιδιαίτερη έμφαση δίδεται από τα ειδικά φάρμακα στις τριπτάνες (αγωνιστές των 5-HT_1B/1D/1F υποδοχέων της 5-HT) που δρουν με σύσπαση των εγκεφαλικών αγγείων και αναστολή της νευρογενούς φλεγμονής στη σκληρά μήνιγγα. Η αποτελεσματικότητά τους κρίνεται από την ανταπόκριση των ασθενών εντός 2 ωρών και την απουσία υποτροπής ή χρήση εναλλακτικού φαρμάκου στο επόμενο 24ώρο. Αναφέρονται δυσκολίες στην αξιολόγησή τους, δεδομένου ότι δεν υπάρχουν πολλές συγκριτικές κλινικές μελέτες, ενώ οι περισσότερες είναι ελεγχόμενες με placebo. Ωστόσο τα φάρμακα αυτά έχουν σημαντικές φαρμακοδυναμικές, φαρμακοκινητικές και κλινικές μεταξύ τους διαφορές. Επισημαίνεται ότι τα νέα φάρμακα για την αντιμετώπιση της (Η) πρέπει να διαθέτουν ταχεία δράση, σημαντική ανακούφιση των κεφαλαλγιών χωρίς υποτροπές, ασφάλεια, ικανοποιητική ανταπόκριση και αποδεκτό κόστος.

The prevalence, severity and duration of Migraine (M) have classified it as the most im­portant primary headache disorder. Stress, alcohol, chocolate and contraceptive intakes are among several triggers of (M) headaches. Its prevalence varies between 10% and 15% in general population with women affected more than men in a ratio of approximately 3:1. Distinguished in (M) without aura and (M) with aura, (M) is characterized by episodic forms of head pain with numerous prodromal events. The attacks of pain are frequently accompa­nied by nausea, vomiting, photophobia and other neurologic disturbances. The pathophysiology of (M) is complicated with neurological, vascular and chemical parameters. Stimulation of trigeminovas­cular system and neurogenic inflammation within cephalic tissue mainly in dura mater have been pro­posed as a mechanism in headache pathogenesis. Treatment of migraine is pharmacologic and non pharmacologic, with the overall goal to prevent and abort attacks. For the prevention of (M), NSAIDs, serotoninergic drugs, b-adrenergic blockers, calcium channel blockers, antidepressants, anticonvulsants and hormones are suggested. For the abortive treatment Non Specific (analgesic drugs, NSAIDs, dopamine antagonists, benzodiazepines, narcotic analgesics) and Specific drugs (serotonin agonists like ergot preparations and triptans of first – Suma­triptan – and second generation – zolnitriptan, nara­triptan, rizatriptan, eletriptan), are proposed. The importance of triptans (5-HT_1B/1D/1F agonists) from specific drugs acting by contruction of brain vessels and blocking the neurogenic inflammation in dura mater is emphasized in this review. The response of patients 2 hours after treatment and the recurrence rates or use of an alternative drug into next 24 hours are used as indicies of newer triptans efficacy. There are problems in evaluation of new drugs effi­cacy, attributed to the few comparative clinical trials of these agents although placebo-controlled trials are available; however, important pharmacodynamic and pharmacokinetic differences exist among the drugs. It is concluded that treatment of (M) with new drugs should have quick onset, consistant relief from all headaches, freedom from recurrence, safety, acceptable response rate and an affordable price.