Τίτλος – Title
|
Διακυττάρια Επικοινωνία και Πρωτεΐνες G Cell-to-Cell Communication and Proteins G |
|
Συγγραφέας – Author
|
Σταύρος Τ. Πλέσσας1 και Χαράλαμπος Τ. Πλέσσας2 1 Τμήμα Νοσηλευτικής Πανεπιστημίου Αθηνών 2 Τμήμα Επιστημονικής Πληροφόρησης του ΦΑΡΜΑΚΟΝ-Τύπος, Αθήνα, Ελλάδα S. T. Plessas* and C. T. Plessas** *Laboratory of Physiology, Department of Nursing, University of Athens, Athens, Greece **PHARMAKON-Press Information Services, Athens, Greece |
|
Παραπομπή – Citation
|
Πλέσσας,Σ.Τ., Πλέσσας, Χ.Τ. : Διακυττάρια Επικοινωνία και Πρωτεΐνες G , Επιθεώρηση Κλιν. Φαρμακολ. Φαρμακοκινητ. 14 : 55-80 (1996) Plessas,S.T., Plessas,C.T. : Cell-to-Cell Communication and Proteins G, Epitheorese Klin. Farmakol. Farmakokinet. 14 : 55-80 (1996) |
|
Ημερομηνία Δημοσιευσης – Publication Date
|
–
|
|
Γλώσσα Πλήρους Κειμένου –
Full Text Language |
Ελληνικά – Greek |
|
Παραγγελία – Αγορά –
Order – Buy |
Ηλεκτρονική Μορφή: pdf (15 €) –
Digital Type: pdf (15 €) pharmakonpress[at]pharmakonpress[.]gr |
|
Λέξεις κλειδιά – Keywords
|
Διακυττάρια επικοινωνία, πρώτοι αγγελιαφόροι, τελεστές, δεύτεροι αγγελιαφόροι, κυκλικό ΑΜΡ, Ca2+, τριφωσφορική ινοσιτόλη, διακυλογλυκερόλη, αδενυλική κυκλάση, φωσφοδιεστεράσες, κινάσες πρωτεϊνών, φωσφατάσες πρωτεΐνης, φωσφολιπάσες, κυτταρικοί υποδοχείς, υποδοχείς συζευγνυόμενοι με πρωτεΐνη G, πρωτεΐνες G, πορείες μεταγωγής σήματος με μεσολάβηση πρωτεΐνης G, οδός αδενυλικής κυκλάσης, οδός φωσφολιπάσης C, ιοντικοί δίαυλοι-τελεστές συζευγνυόμενοι με πρωτεΐνες G, δραστηριότητες της φωσφολιπάσης Α2 Transcellular communication, first messengers, effectors, second messengers, cAMP, Ca2+, inositol-1,4,5-triphosphate, diacylglycerol, adenylate cyclase, phosphodiesterases, protein kinases, protein phosphatases, phospholipases, membrane receptors, receptors linked with G proteins, G protein-mediated signal transduction pathways, adenylate cyclase pathway, phospholipase C pathway, ion channels coupled through G proteins, phospholipase A2 activities
|
|
Λοιποί Όροι – Other Terms
|
Άρθρο Article |
|
Περίληψη – Summary
|
Στον οργανισμό ο συντονισμός των διάφορων λειτουργιών ιστών και οργάνων του επιτυγχάνεται με τη διακυττάρια επικοινωνία. Κύτταρα σε άμεση επαφή μπορεί να επικοινωνούν μεταξύ τους μέσω χασμοσυνδέσμων που σχηματίζονται από τις μεμβρανικές πρωτεΐνες τους, οι οποίοι επιτρέπουν τη δίοδο μικρών μορίων απ’ ευθείας από την κυτοσόλη του ενός κυττάρου στην κυτοσόλη του παρακείμενου κυττάρου. Κύτταρα που είναι σε μια σχετική μεταξύ τους απόσταση μπορεί να επικοινωνούν μέσω χημικών σημάτων, δηλαδή μορίων τα οποία εκκρίνονται από ένα κύτταρο και συνδέονται με την πλασματική μεμβράνη ή εισέρχονται στην κυτοσόλη του άλλου κυττάρου. Στα συστήματα επικοινωνίας μέσω χημικών σημάτων συμμετέχουν 4 στοιχεία, (α) εξωκυττάρια χημικά σήματα ή πρώτοι αγγελιαφόροι, στους οποίους περιλαμβάνονται τοπικοί μεσολαβητές, νευροδιαβιβαστές και ορμόνες, (β) οι υποδοχείς τους στο κύτταρο στόχο, οι οποίοι εντοπίζονται είτε στην κυτταρική μεμβράνη, όπως είναι οι υποδοχείς με 7 διαμεμβρανικές α-έλικες συζευγνυόμενοι με πρωτεΐνη G, υποδοχείς με δραστηριότητα κινάσης τυροσίνης, υποδοχείς χωρίς δραστηριότητα κινάσης τυροσίνης, υποδοχείς με ιοντικό δίαυλο, είτε στην κυτοσόλη, όπως είναι οι υποδοχείς στεροειδών και θυρεοειδών ορμονών, (γ) κυτταρικοί τελεστές, όπως η αδενυλική κυκλάση, οι φωσφοδιεστεράσες, οι κινάσες πρωτεΐνης, οι φωσφατάσες πρωτεΐνης και οι φωσφολιπάσες και (δ) οι δεύτεροι αγγελιαφόροι, στους οποίους περιλαμβάνονται το κυκλικό ΑΜΡ, τα ιόντα ασβεστίου, η τριφωσφορική ινοσιτόλη και η διακυλογλυκερόλη. Οι πρωτεΐνες G εντοπίζονται στην κυτοσολική επιφάνεια της πλασματικής μεμβράνης. Αυτές είναι ετεροτριμερείς πρωτεΐνες αποτελούμενες από 3 υπομονάδες, α, β και γ. Οι υπομονάδες β και γ είναι κοινές για μεγάλο αριθμό πρωτεϊνών G, ενώ η υπομονάδα α έχει μεταβλητή σύσταση. Οι υπομονάδες α και β είναι απαραίτητες για τη σύνδεση της πρωτεΐνης G με τον υποδοχέα, οι β αδρανοποιούν τις α και οι γ θεωρούνται υπεύθυνες για την προσωρινή σύνδεση του τριμερούς αβγ με την κυτοσολική πλευρά της μεμβράνης. Στις πρωτεΐνες G περιλαμβάνονται (α) οι Gs, που διεγείρουν την αδενυλική κυκλάση, (β) οι Gi, που αναστέλλουν το ένζυμο αυτό, (γ) οι Gp, που διεγείρουν τη φωσφολιπάση C και (δ) οι GK, που συμμετέχουν στη σύζευξη κυτταρικών υποδοχέων με δίαυλο καλίου. Ο ρόλος των πρωτεϊνών G είναι να διασφαλίσουν τη σύζευξη μεταξύ μονομερών υποδοχέων με 7 διαμεμβρανικές έλικες (και ενδεχομένως με υποδοχείς με μια διαμεμβρανική έλικα) και διάφορων κυτταρικών τελεστών, όπως ενζύμων (φωσφοδιεστεράση του cGMP, αδενυλική κυκλάση, φωσφολιπάσες C και Α) ή ιοντικών διαύλοων. Οι πρωτεΐνες G μπορεί να ενεργοποιηθούν από ορισμένες ουσίες, όπως το μαστοπαράν (συστατικό του δηλητηρίου της σφηκός), η ουσία Ρ, πεπτιδικές ορμόνες (καλλιδίνη, σωματοστατίνη, νευροτασίνη, ACTH, ορισμένα μορφινικά πεπτίδια) ή να ανασταλούν από ορισμένα φάρμακα, όπως η σουραμίνη, οι μεθυλοξανθίνες και η σουλμαζόλη. Στην περίπτωση μεταγωγής σήματος με τη μεσολάβηση πρωτεΐνης G, η αντίδραση του πρώτου αγγελιαφόρου με μεμβρανικούς υποδοχείς του συζευγνυόμενους με την πρωτεΐνη αυτή επάγει διαμορφωτική μεταβολή στον υποδοχέα, με σχηματισμό συμπλόκου υποδοχέα και πρωτεΐνης G (αβγ), με το οποίο είναι συνδεδεμένο GTP. Η ανταλλαγή GTP με GDP παρουσία ιόντων μαγνησίου οδηγεί στην ενεργοποίηση της πρωτεΐνης G, τη διάσταση του αGTP από το βγ και τη διάσταση του υποδοχέα από την πρωτεΐνη G. Επίσης διίσταται και ο πρώτος αγγελιαφόρος από το σύμπλοκό του με τον υποδοχέα. Το αGTP ενεργοποιεί τον τελεστή. Η εσωτερική GTPáóéêÞ δραστηριότητα της υπομονάδας α υδρολύει το GTP προς GDP, απελευθερώνεται ανόργανος Ρ και το αGTP επανασυνδέεται με το διμερές βγ και περατούται ο κύκλος ενεργοποίησης. In the human body, the coordination of the different functions of many tissues and organs is achieved by the existence of a cell-to-cell communication system. Cells being in direct physical contact communicate through gap junctions, formed by membrane proteins, which allow small molecules to pass directly from the cytosol of one cell to the cytosol of the adjacent cell. Cells some distance apart can communicate by sending chemical signals, i.e. molecules secreted by one cell that bind to the plasma membrane or enter the cytoplasm of the distant cell. Chemical signalling systems generally involve four components: (a) the signal molecules, called extracellular signals or first messengers, including local chemical mediators, neurotransmitters and hormones; (b) receptors of the target cell, either transmembrane receptors, such as receptors linked to guanine nucleotide binding protein (or G protein-linked receptors), receptors possessing tyrosine kinase activity, receptors without tyrosine kinase activity, and channel-containing receptors or cytoplasmic receptors, such as receptors for steroids and thyroid hormones; (c) cellular effectors, such as adenylate cyclase, phosphodiesterases, protein kinases, protein phosphatases, and phospholipases; and (d) intracellular signals or second messengers, including cAMP, calcium ions, inositol triphosphate and diacylglycerol. G proteins are localised in the cytosolic surface of plasma membrane. They are heterotrimers comprised of α, β and γ subunits; the α and β subunits are common for a large number of G proteins, while the α subunit is more variable. The dimer has as function to anchor the protein in the membrane and to pose the complex in relation to the receptor; the α subunit is responsible for the specificity of the G proteins in regard to the receptor and the effector. G proteins include (a) the Gs, that stimulate adenylate cyclase, (b) the Gi, inhibiting this enzyme, (c) the Gp, stimulating phospholipase C, and (d) the GK proteins, participating in the coupling of membrane receptors to a potassium channel. The role of G proteins is to assure the coupling between monomeric receptors with seven transmembrane helices (and eventually receptors with one transmembrane helix) and different effectors, enzymes (cGMP phosphodiesterase, adenylate cyclase, phospholipases C, phospholipase A) or ionic channels. G proteins may be either activated by some substances, including mastoparan (a peptide toxin from wasp venom), substance P, peptide hormones (kallidin, somatostatin, neutotensin, ACTH, some morphinic peptides) or inhibited by some drugs, such as suramin, methylxanthines and sulmazol. In the case of the G protein signal transduction, the interaction of a first messenger with plasma membrane receptors linked to G proteins induces a conformational change in the receptor, leading to the formation of a ternary complex with the G protein (αβγ), to which GTP is bound. The exchange of GTP for GDP in the presence of Mg2+ results to the activation of the G protein, dissociation of the αGTP from βγ, and dissociation of the receptor from the G protein. First messenger also dissociates from the receptor in its low-affinity form. The αGTP is able to activate the effector molecule, although βγ may also regulate effectors. The intrinsic GTPase activity of α subunit hydrolyses GTP to GDP, releasing inorganic phosphate and αGTP reassociates with βγ to end the activation cycle. |
|
Αναφορές – References1.
|
|
Online ISSN 1011-6575
• Elsevier’s Bibliographic Databases: Scopus, EMBASE, EMBiology, Elsevier BIOBASE
SCImago Journal and Country Rank Factor
Articles published in this Journal are Indexed or Abstracted in:
• Chemical Abstracts
• Elsevier’s Bibliographic Databases: Scopus, EMBASE, EMBiology, Elsevier BIOBASE
SCImago Journal and Country Rank Factor
Τι είναι η Επιθεώρηση Κλινικής Φαρμακολογίας και Φαρμακοκινητικής-Ελληνική Έκδοση-Οδηγίες προς τους Συγγραφείς
What is Epitheorese Klinikes Farmakologias και Farmakokinetikes-Greek Edition-Instrunctions to Authors
Άρθρα Δημοσιευμένα στην Επιθεώρηση Κλινικής Φαρμακολογίας και Φαρμακοκινητικής-Ελληνική Έκδοση
Articles Published in Epitheorese Klinikes Farmakologias και Farmakokinetikes-Greek Edition
Συντακτικη Επιτροπή-Editorial Board
ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ – ANNUAL SUBSCRIPTION
|
||
Γλώσσα Πλήρους Κειμένου –
Full Text Language |
Ελληνικά – Greek
|
|
Παραγγελία – Αγορά –
Order – Buy |
Ηλεκτρονική Μορφή: pdf (70 €) –
Digital Type: pdf (70 €) pharmakonpress[at]pharmakonpress[.]gr
|
|
Έντυπη Μορφή (70 € + έξοδα αποστολής)
Printed Type (70 € + shipping) pharmakonpress[at]pharmakonpress[.]gr
|