Τόμος 6 (1988) – Τεύχος 3 – Άρθρο 3 – Επιθεώρηση Κλινικής Φαρμακολογίας και Φαρμακοκινητικής-Ελληνική Έκδοση – Volume 6 (1988) – Issue 3 – Article 3 – Epitheorese Klinikes Farmakologias και Farmakokinetikes-Greek Edition

6: 156-167 (1988)

PHARMAKON-Press: Epitheorese Klin. Farmakol. Farmakokinet.

6: 156-167 (1988)

Οι νοσοκομειακές λοιμώξεις αποδίδονται συχ­νά σε μικρόβια της ενδογενούς μικροχλωρίδας του ασθενή ή σ’ ελεύθερους μικροοργανι­σμούς του περιβάλλοντος που συμβαίνει να είναι ιδιαίτερα ανθεκτικοί στα αντιμικροβιακά μέσα, μ’ αποτέλεσμα να παρουσιάζονται δυσκολίες στην αντιμετώπισή τους. Οι μικρο­οργανισμοί αυτοί δε θεωρούνται σαν παθογό­νοι για τον άνθρωπο και κατατάσσονται στους ευκαιριακούς (Legionella, Nocardia sp., Pneumonocystis carιniι). H πιο ανησυχητική πλευρά των λοιμώξεων αυτών είναι η εμφάνιση πολλαπλής αντοχής των μικροορ­γανισμών στα αντιβιοτικά, συνήθως οφειλό­μενη σε παράγοντες R και σε πλασμίδια που μεταφέρονται μεταξύ διάφορων ειδών βσκτη­ριδίων. Νοσοκομειακές έρευνες έδειξαν ότι οι λοιμώξεις αυτές οφείλονται σε 6 ομάδες παθογόνων βακτηριδίων: Escherichia coli, S. aureus, Pseudomonas sp., Klebsiella sp., Proteus sp. και η ομάδα του D Streptococ­cus. Νοσοκομειακές λοιμώξεις προκαλούνται από μύκητες (Candida sp., Aspergillus sp.), ιούς (ιλαράς ζωστήρα, κυτταρομεγαλοϊούς, ηπατίτιδας γρίππης κ.α. ) ή από πρωτόζωα (Pneumonocystis cαrinii). Προφύλαξη από νοσοκομειακές λοιμώξεις με τη χορήγηση αντιβιοτικών έχει δειχτεί αποτελεσματική μόνο σε περιορισμένο αριθμό ειδικών περιπτώσεων. Εξάλλου, η αποτελεσματική θεραπεία ειδικών νοσοκομειακών λοιμώξεων εξαρτάται από τον καθορισμό του παθογόνου μικροβίου και της in vitro ευαισθησίας του στα αντιβιοτικά, τη σωστή επιλογή του αντιμικροβιακού μέσου (ή συνδυασμού μέσων), την αντιμετώπιση των επιπλοκών ή των συνυπαρχουσών νόσων και από την εφαρμογή μέτρων για την ενίσχυση των αμυντικών μηχανισμών του ατόμου.

Nosocomial infections are by definition those acquired in the course of hospitalisation; they are major causes of morbidity and mortality in most hospitals world-wide.

The incidence of nosocomial infections in various hospitals in a number of countries ranges from 3 to 15%, and, on rare occasions, may be as high as 25%. The rate of infection is highest in urban municipal hospitals, intermediate in univer­sity and national hospitals, and lowest in rural community hospitals. The rates of nosocomial infection are higher in surgical and gynaecological departments due to surgical wound and urinary infections.

Generally, patients acquire hospital in­fections with common organisms because of their own great susceptibility to infection (i.e. deficiencies in their immunologic responses) or because of procedures carried out in the hospital (i.e. use of invasive techniques for diagnosis monitoring, and therapy).

Nosocomial infections are often attribu­table to members of the endogenous human microflora or free-living microorganisms that happen to be particularly resistant to antimicrobial drugs, presenting difficult management problems. Such organisms often are not established human “patho­gens” but can be classed as “opportunists” (Legionella, Nocardia sp., Pneumocystis carinii). The most alarming aspect of such infections is the emergence of multiple antibiotic resistance usually genetically determined by resistance (R) plasmids which are transferable between widely different species of bacteria.

Hospital surveillance data have shown that 8 pathogen groups account for the great majority of nosocomial infections: Escherichia call, S. aureus, Pseudomonas sp., Klebsiella sp., Proteus sp. and group D Streptococcus (enterococcus). Non-bacte­rial (Candida sp. or Aspergillus sp.), viral (Varicella-zoster, cytomegalovirus, hepatitis and others), or protozoan (Pneumocystis carinii) nosocomial infections are currently also being reported with increasing fre­quency.

Antibiotic prophylaxis has been proved effective only in a limited number of specific conditions.

Effective therapy of specific nosocomial infections depends on identifying the pa­thogen and its in vitro drug susceptibility pattern, correct selection of single or combination antimicrobial agents; mana­gement of complications or associated diseases; and the application of measures to enhance the defense mechanisms of the compromised host.

1. Brumfitt, W., Hamilton-Miller, J.M.T.: Principles and practice of antimicrobial chemotherapy. In: Drug Treat­ment (Τ.Μ. Speight, ed.), 3rd ed., p. 1207, Adis Press, Auckland, 1987
2. Centers for Disease Control: National Nosocomial Infe­ctions Study Report, Annual Summary 1974. Bethesda, 1977
3. Dixon, R.E.: Second international Conference on nosoco­mial Infections. Am. J. Med. 70: 379 (1981)
4. Garibaldi, R.A., et al.: Infections among patients in nursing homes. Eng1. J. Med. 305: 731 (1981)
5. Jawetz, Ε., Grossman, Μ.: Introduction to infectious diseases. In: Current Medical Diagnosis and Treatment A. Schroeder, M.A. Krupp, L.M. Tierney. Jr., eds), Lange Medical Publications, Los Altos, 1988