Τόμος 29 (2011) – Τεύχος 1 – Άρθρο 9 – Επιθεώρηση Κλινικής Φαρμακολογίας και Φαρμακοκινητικής-Ελληνική Έκδοση – Volume 29 (2011) – Issue 1 – Article 9 – Epitheorese Klinikes Farmakologias και Farmakokinetikes-Greek Edition

Διερεύνηση του Φαινομένου Bullying σε Μαθητικό Πληθυσμό

Investigation of the Bullying Phenomenon in School Population

Νεστορίδου,Α., Καρακάση,Α., Ζάγκαλης,Θ., Ρίζου,Ε., Ιατρίδου,Σ., Δασκαλάκη, Α.: Διερεύνηση του Φαινομένου Bullying σε Μαθητικό Πληθυσμό, Επιθεώρηση Κλιν. Φαρμακολ. Φαρμακοκινητ. 29: 73-80 (2011)

Nestoridou,K.,Karakasi,A., Zagkalis,T.,Rizou,E.,Iatridou,S.,Daskalaki,A.: Investigation of the Bullying Phenomenon in School Population, Epitheorese Klin. Farmakol. Farmakokinet. 29: 73-80 (2011)

Ελληνικά – Greek

Στατιστική μελέτη

Statistical study

Σκοπός της μελέτης αυτής ήταν η διερεύνηση της συχνότητας εμφάνισης του φαινομένου του σχολικού εκφοβισμού (φαινόμενο “bullying”) σε μαθητικό πληθυσμό στην Ελλάδα, καθώς και η ανίχνευση του βαθμού ενημέρωσης των γονέων σχετικά με αυτό. Το υλικό της μελέτης αποτέλεσαν 156 γονείς μαθητών ιδιωτικού δημοτικού σχολείου της περιφέρειας Αττικής εκ των οποίων οι 121 (77,56%) ήταν μητέρες και οι 35 (22,44%) πατέρες. Οι 95 (60,90%) είχαν ανώτατη εκ-παίδευση και οι 52 (33,33%) ανώτερη. Οι συμμετέχοντες συμπλήρωσαν ανώνυμα ειδικά δομημένο ερωτηματολόγιο κλειστού τύπου, το οποίο αφορούσε δημογραφικά και κοινωνικά χαρακτηριστικά των γονέων και της οικογένειας και περιείχε ερωτήσεις σχετικά με τις γνώσεις και τις πεποιθήσεις τους για το φαινόμενο bullying. Από την παρούσα μελέτη προκύπτει ότι το 41,03% των ερωτηθέντων δε γνώριζε τον ξενόγλωσσο όρο bullying. Όσον αφορά την επιθετικότητα, ποσοστό 44,23% την όρισε ως λεκτική, σωματική και ψυχολογική βία, 21,79% ως σωματική βία μόνο, 1,92% ως ψυχολογική βία, 1,28% ως λεκτική βία, 0,64% ως καμιά από τις προαναφερθείσες μορφές βίας και 30,13% επέλεξε να μην απαντήσει. Το 44,88% του δείγματος θεωρούσε ότι οι κυριότεροι παράγοντες που επηρεάζουν την επιθετικότητα είναι περιβαλλοντικοί, το 5,77 % κληρονομικοί και το 39,10 % ότι ευθύνονται και οι δυο παράγοντες. Ως κυριότεροι λόγοι που ενισχύουν την επιθετικότητα στα παιδιά ενοχοποιήθηκαν η σωματική βία που έχουν τα ίδια υποστεί (33,98%), το προβληματικό οικογενειακό περιβάλλον (20,51%) και η απόρριψη (13,46%) και σε μικρότερα ποσοστά ενοχοποιήθηκαν η ψυχολογική βία (9,61%), η τηλεόραση (8,98%), η έλλειψη επικοινωνίας (8,33%) και η αδιαφορία (5,13%). Τα αγόρια θεωρούνται ότι εκδηλώνουν επιθετική συμπεριφορά σε πολύ υψηλό ποσοστό (72,44%) σε σχέση με τα κορίτσια (0,64%), ενώ σε ποσοστό 20,51% ενοχοποιούνται και τα δυο φύλα. Ως καταλληλότεροι τρόποι πρόληψης της επιθετικότητας, θεωρούνται η αγάπη (39,10%) και η συζήτηση (28,20%), ενώ η οικογενειακή ηρεμία και η σταθερότητα συντελεί καθοριστικά στην αντιμετώπισή της. Μόνο το 7,70% των γονέων δήλωσε ότι το παιδί του έπεσε θύμα bullying. Aπό αυτούς το 41,67% απέδωσε το γεγονός στην έλλειψη κοινωνικών επαφών και το 41,67% στον αδύναμο χαρακτήρα του παιδιού. Από τους ερωτηθέντες γονείς μόνο ένας (0,64%) παραδέχτηκε ότι το παιδί του έχει ασκήσει βία σε άλλα παιδιά (παιδί-θύτης). Κανένας από τους ερωτηθέντες δεν ανέφερε την ύπαρξη συμμοριών ανηλίκων στο χώρο του σχολείου. Από τη μελέτη συμπεραίνεται ότι οι γονείς έχουν γνώση του φαινομένου βίας στο χώρο του σχολείου, αγνοούν όμως σημαντικές παραμέτρους για την έγκαιρη αναγνώριση παιδιών-θυμάτων ή/και παιδιών-θυτών και, μολονότι έχουν μερικές βασικές γνώσεις ως προς την αιτιολογία και την αντιμετώπιση του προβλήματος, απαιτείται πληρέστερη ενημέρωσή τους και συστηματική δράση σε συνεργασία με σχολικούς και κοινωνικούς φορείς για την αποτελεσματικότερη πρόληψη και καταπολέμηση των φαινομένων επιθετικότητας, βίας, εκφοβισμού και θυματοποίησης.

The purpose of this study was to investigate the frequency of the bullying phenomenon in school population in Greece and to detect the degree of parents’ knowledge about it. The investigated sample included 156 parents of pupils of a private elementary school in the region of Attica (n=156), 121 of which were mothers (77.56%) and 35 were fathers (22.44%). Ninety five out of 156 participants (60.90%) had 3rd degree education and 52 (33.33%) had higher education. Participants completed anonymously a specially structured closed-type questionnaire which covered demographic and social characteristics of parents and family and contained questions concerning knowledge and beliefs of parents about the bullying phenomenon. This study shows that 41.03% of participants did not know the meaning of the term bullying. As for aggression, a percentage of 44.23% could define it as verbal, physical and psychological violence, 21.79% as physical violence only, 1.92% as psychological violence only, 1.28% as verbal violence only, 0,64% as none of the above forms of violence and 30,13% chose not to answer the question. A percentage of 44.88% believed that the main factors influencing aggression are environmental, 5.77% hereditary and 39.10% implicated both factors. As main reasons underlying aggression in children, were acknowledged physical violence (33.98%), the problematic family environment (20.51%), rejection (13.46%), psychological violence (9.61%), TV influence (8.98%), lack of communication (8.33%) and indifference (5.13%). Boys are considered to exhibit aggressive behaviour at a very high percentage (72.44%) compared to girls (0.64%) while a percentage of 20.51% incriminated both sexes. Love (39.10%) and discussion (28.20%) are believed to be the most appropriate ways to prevent aggression, while family peace and stability contributes decisively against it. A percentage of 7.70% of the parents had a child-victim of bullying; 41.67% of them incriminated the lack of social contacts and 41.67% the weak nature of the child. Only one parent out of 156 (0.64%) acknowledges his child to be a bully, while 59 parents (37.82%) choose not to answer this question and 96 (61.54%) answer negatively. None of the participants acknowledged the presence of juvenile gangs in the area of school. This study shows that parents are aware of the school violence phenomenon, but they ignore important parameters of the identification of the child-victim or the child-bully. Although they have some basic knowledge on the ground and dealing of the problem, they need more information and structured cooperation with the school entities in order to effectively prevent and control aggression, violence, intimidation and victimization.