Τόμος 27 (2009) – Τεύχος 3 – Άρθρο 2 – Επιθεώρηση Κλινικής Φαρμακολογίας και Φαρμακοκινητικής-Ελληνική Έκδοση – Volume 27 (2009) – Issue 3– Article 2 – Epitheorese Klinikes Farmakologias και Farmakokinetikes-Greek Edition

Τίτλος – Title

Φαρμακολογικά Σκευάσματα για τη Διακοπή του Kαπνίσματος: Συγκριτική Μελέτη βάσει της Ιατρικής Βασισμένης στην Τεκμηρίωση

Pharmacological Agents for Smoking Cessation Treatments: Evidence-based Medicine Comparative Evaluation

Συγγραφέας – Author

Ξενοφών Έξαρχος, Κατερίνα Κυριακού, Ελευθερία Λίλη, Αθανασία Χαΐνογλου, Γιώργος Καρακιουλάκης

Β΄ Εργαστήριο Φαρμακολογίας, Ιατρική Σχολή, Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, Θεσσαλονκη, Ελλάς

Xenophon Exarchos, Katerina Kyriakou, Eleftheria Lili, Athanasia Hainoglou, George Karakiulakis

2nd Department of Pharmacology, School of Medicine, Aristotle University of Thessaloniki, 54124 Thessaloniki

Παραπομπή – Citation

Έξαρχος,Ξ., Κυριακού,Κ., Λίλη,Ε., Χαΐνογλου,Α., Καρακιουλάκης,Γ. : Φαρμακολογικά Σκευάσματα για τη Διακοπή του Kαπνίσματος: Συγκριτική Μελέτη βάσει της Ιατρικής Βασισμένης στην Τεκμηρίωση, Επιθεώρηση Κλιν. Φαρμακολ. Φαρμακοκινητ. 27: 237-256 (2009)

Exarchos,X., Kyriakou,K., Lili,E., Hainoglou,A., Karakiulakis,G. : Pharmacological Agents for Smoking Cessation Treatments: Evidence-based Medicine Comparative Evaluation, Epitheorese Klin. Farmakol. Farmakokinet. 27: 237-256 (2009)

Ημερομηνία Δημοσιευσης – Publication Date
25 Οκτωβρίου 2009 – 2009-10-25
Γλώσσα Πλήρους Κειμένου –
Full Text Language

Ελληνικά – Greek

Παραγγελία – Αγορά –
Order – Buy
Ηλεκτρονική Μορφή: pdf (15 €)
Digital Type: pdf (15 €)
pharmakonpress[at]pharmakonpress[.]gr
Λέξεις κλειδιά – Keywords
Διακοπή καπνίσματος, υποκατάστατα νικοτίνης, βουπροπιόνη, κλονιδίνη, νορτριπτιλίνη, βαρενικλίνη, αποτελεσματικότητα, ασφάλεια
Smoking cessation, nicotine replacement therapy, bupropion, clonidine, nortryptiline, nortryptyline, varenicline, efficacy, safety
Λοιποί Όροι – Other Terms

Άρθρο

Article

Περίληψη – Summary

Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) εκτιμά ότι η χρήση καπνού αποτελεί τον πρωτεύοντα παράγοντα κινδύνου που σχετίζεται με την πρόωρη θνησιμότητα στην Ευρώπη, προκαλώντας περίπου 1,3 εκατομμύρια θανάτους ετησίως. Ο Αμερικανικός Ψυχιατρικός Σύλλογος ορίζει την εξάρτηση από το κάπνισμα ως την εξάρτηση από τη νικοτίνη, ενώ ο ΠΟΥ (ICD-10) ως σύνολο από συμπεριφορικά, γνωστικά και ψυχολογικά φαινόμενα που εκδηλώνονται μετά από επανειλημμένη χρήση, συμπεριλαμβάνοντας τυπικά την ισχυρή επιθυμία για κάπνισμα, τη δυσκολία να ελεγχθεί η χρήση, την επιμονή στη χρήση παρ’ όλες τις επιβλαβείς συνέπειες του καπνίσματος και την αυξημένη ανοχή στη νικοτίνη. Η επιβεβλημένη ανάγκη διακοπής του καπνίσματος συντέλεσε στην εύρεση διαφόρων μεθόδων αποχής από το κάπνισμα, οι οποίες ταξινομούνται σε δύο κατηγορίες. Η πρώτη κατηγορία περιλαμβάνει τις μη φαρμακολογικές μεθόδους, ενώ στη δεύτερη κατηγορία συγκαταλέγονται φαρμακολογικές παρεμβάσεις και συγκεκριμένα η θεραπεία υποκατάστασης με νικοτίνη, βουπροπιόνη, νορτριπτιλίνη, κλονιδίνη και βαρενικλίνη. Με αφορμή την πρόσφατη (30/6/2009) υπουργική απόφαση σχετικά με την εφαρμογή του Νόμου για τη διακοπή του καπνίσματος σε δημόσιους χώρους, η παρούσα εργασία αποσκοπεί στη σύγκριση της αποτελεσματικότητας και των ανεπιθύμητων ενεργειών των φαρμακολογικών σκευασμάτων για τη διακοπή του καπνίσματος βάσει της Ιατρικής βασισμένης στην τεκμηρίωση. Για το σκοπό αυτό αναλύθηκαν τυχαιοποιημένες κλινικές μελέτες, μελέτες κοόρτης, συστηματικές ανασκοπήσεις και μετααναλύσεις δημοσιευμένες στην Αγγλική γλώσσα μεταξύ του 2006-2009. Η πλειονότητα των εν λόγω ερευνών υποδεικνύει ότι η βαρενικλίνη είναι αποτελεσματικότερη για τη διακοπή του καπνίσματος και, σύμφωνα με πρόσφατες κατευθυντήριες οδηγίες της Υπηρεσίας Δημόσιας Υγείας των ΗΠΑ, προτείνεται ως πρώτης γραμμής φαρμακολογική επιλογή για τη διακοπή του καπνίσματος. Παρά ταύτα, επισημαίνονται τα μειονεκτήματα των διαθέσιμων ερευνών, τα οποία υποδεικνύουν ότι είναι απαραίτητος ο σχεδιασμός και η πραγματοποίηση επιπρόσθετων ερευνών, ώστε να ελεγχθεί η αποτελεσματικότητα και η ασφάλεια της βαρενικλίνης σε δείγμα καπνιστών με ποικίλες παθολογικές καταστάσεις που ανταποκρίνονται στο γενικό πληθυσμό.

World Health Organization (WHO) estimates that tobacco use is the main risk factor related to premature death in Europe, causing around 1.3 million deaths per year. The American Psychiatric Association defines tobacco (smoking) dependence as nicotine addiction, whereas WHO (ICD-10) defines it as a cluster of behavioral, cognitive and physiological phenomena that develop after repeated use and typically include a strong desire to smoke, difficulty in controlling its use, persistence in its use despite harmful consequences and increased tolerance to nicotine. According to all recently published data, smoking cessation is crucial for health. This has led to the development of several pharmacological and non-pharmacological smoking cessation treatments. Pharmacological smoking cessation treatments include: NRT-nicotine replacement therapy, bupropion, clonidine and varenicline. Methodology: We have reviewed RCTs, cohorts, systematic reviews and meta-analysis, carried out from 2006 to 2009 that have been dealing with the efficacy and the most common adverse events of varenicline, bupropion and NRT. The majority of these data lead to the conclusion that varenicline is the most effective pharmacological agent for smoking cessation and is recommended as the first-line treatment for smoking cessation by the Health Public Services in the USA. However, several drawbacks of the available data are pointed out, which indicate that further investigation is required to confirm the effectiveness and safety of varenicline using more representative sample of smokers, as compared to the general public.

Αναφορές – References
1. World Health Organization: The world health report 2002 reducing risks, promoting healthy life. Geneva, 2002
http://www.who.int/whr/2002/en/index.html2. US Surgeon General. 2004 The health consequences of smoking: a report of the Surgeon General.
http://www.cdc.gov/tobacco/sgr/sgr_2004/index.htm3. Papke R.L., Heinemann S.F.: Partial agonist properties of cytisine on neuronal nicotinic receptors containing the beta2 subunit. Mol. Pharmacol. 45: 142-149 (1994)4. Slater Y.E., Houlihan L.M., Maskell P.D., et al.: Halogenated cytisine derivatives as agonists at human neuronal nicotinic acetylcholine receptor subtypes. Neuropharmacology 44: 503-515 (2003)

5. Carozzi L., Pistelli F., Viegi G.: Pharmacotherapy for smoking cessation: Review. Adv. Respir. Dis. 2: 301 (2008)

6. Pomerleau O.F.: Nicotine and the central nervous system: biobehavioral effects of cigarette smoking. Am. J. Med. 93: 2S-7S (1992)

7. Perkins K.A.: Chronic tolerance to nicotine in humans and its relationship to tobacco dependence. Nicotine Tob. Res. 4: 405-422 (2002)

8. American Psychiatric Association edn, Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders: DSM-IV. 4th edition, American Psychiatric Press, Washington, DC, 1994

9. Shiffman S., West R., Gilbert D.: Recommendation for the assessment of tobacco craving and withdrawal in smoking cessation trials. Nicotine Tob. Res. 6: 599-614 (2004)

10. Hatsukami D.K., Stead L.F., Gupta, P.C.: Tobacco addiction. Lancet 371: 2027-2038 (2008)

11. World Health Organization edn: International Classification of Diseases. 10th edition, World Health Organization, Geneva, 1992

12. Fiore M.C., Jae´n C.R., Baker T.B., et al.: Treating Tobacco Use and Dependence: 2008 Update. Clinical Practice Guideline. MDUS Department of Health and Human Services, Public Health Service, Rockville, 2008

13. Προεδρικό Διάταγμα (Π.Δ. 236 / 1992): Άσκηση τηλεοπτικών δραστηριοτήτων, σε συμμόρφωση προς την Οδηγία 89 / 552 / Ε.Ο.Κ. του Συμβουλίου των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων της 03.10.89. Φ.Ε.Κ., Α΄, 124/1992

14. Υπουργική Απόφαση: Απαγόρευση του καπνίσματος σε δημόσιους χώρους, μεταφορικά μέσα και μονάδες παροχής Υπηρεσιών Υγείας: ΦΕΚ, Β’ 1001/2002

15. Υπουργική Απόφαση σε εφαρμογή του Άρθ. 3 του Ν.3730/ 2008 για την προστασία ανηλίκων από τον καπνό και το αλκοόλ. ΦΕΚ, Β’ 1286/2009

16. National Institute for Clinical Excellence. Brief Interventions and Referral for Smoking Cessation in Primary Care and Other Settings, 2006. http://www.nice.org.uk/PHI001

17. Lancaster T., Stead L.F.: Physician advice for smoking cessation. Cochrane Database Syst. Rev. Oct. 18(4): CD000165 (2004)

18. Lancaster T., Stead L.F.: Individual behavioural counselling for smoking cessation. Cochrane Database Syst. Rev. Apr. 18(2): CD001118 (2005)

19. Stead L.F, Lancaster T.: Group behaviour therapy programmes for smoking cessation. Cochrane Database Syst. Rev. Apr. 18(2): CD001007 (2005)

20. Lancaster T, Stead L.F.: Self-help interventions for smoking cessation. Cochrane Database Syst. Rev. Jul. 20(3): CD001118 (2005)

21. Stead L.F, Perera R, Lancaster T.: Telephone counselling for smoking cessation. Cochrane Database Syst. Rev. 3: CD002850 (2006)

22. Dozier A., Miller J., Bock B. C., et al: A Review of Webassisted tobacco interventions (WATIs). J. Med. Internet. Res. 10: e39 (2008)

23. Scott T., Walters T, Wright A.J.: A review of computer and Internet-based interventions for smoking behaviour. Addictive Behaviors 31: 264-277(2006)

24. Strecher V. J., Shiffman S., West R.: Randomized controlled trial of a web-based computer-tailored smoking cessation program as a supplement to nicotine patch therapy. Addiction 100: 682-688 (2005)

25. Lemmens V., Oenema A., Klepp-Knut I., et al: Effectiveness of smoking cessation interventions among adults: a systematic review of reviews. Eur. J. Cancer Prevention 17: 535-544 (2008)

26. World Health Organization, 2008: Who Report on the Global Tobacco Epidemic The MPOWER Package. Geneva, WHO. www.who.int/tobacco/mpoewer/mpower_report

27. Tønnesen, P., Carrozzi, L., Fagerstrøm K.O., et al.: Smoking cessation in patients with respiratory diseases: a high priority, integral component of therapy. Eur. Respir. J. 29: 390-417 (2007)

28. Stead L., Perera R., Bullen C., et al.: Nicotine replacement therapy for smoking cessation. Cochrane Database Systematic Reviews (2008)

29. Stahl S.M., Pradko J.F., Haight B.R., et al.: A Review of the Neuropharmacology of Bupropion, a Dual Norepinephrine and Dopamine Reuptake Inhibitor, Prim Care Companion. J. Clin. Psychiatry 6: 159-166 (2004)

30. Coleman T., West R.: Newly available treatments for nicotine addiction: smokers wanting help to stop smoking now have effective treatment options. BMJ 322: 1076-1077 (2001)

31. Holm K.J., Spencer C.M.: Bupropion: a review of its use in the management of smoking cessation. Drugs 59: 1007-1024 (2000)

32. Golden R.N, Rudorfer M.V, Sherer M.A, et al.: Bupropion in depression: I. Biochemical effects and clinical response. Arch. Gen. Psychiatry 45: 139-143 (1988)

33. Fryer J.D, Lukas R.J.: Non-competitive functional inhibition at diverse, human nicotinic acetylcholine receptor subtypes by bupropion, phencyclidine, and ibogaine. J. Pharmacol. Exp. Ther. 288: 88-92 (1999)

34. Balfour D.J.K.: The pharmacology underlying pharmacotherapy for tobacco dependence: a focus on bupropion. Int. J. Clin. Pract. 55: 53-57 (2001)

35. Gonzales D., Nides M.A, Ferry L.H, et al.: Bupropion SR as an aid to smoking cessation in smokers treated previously with bupropion: a randomized placebo controlled study. Clin. Pharmacol. Ther. 69: 438-444 (2001)

36. Ferry L.H., Burchetdte R.J.: Efficacy of bupropion for smoking cessation in non-depressed smokers. J. Addict. Disord. 13: 249 (1994)

37. Hughes J., Stead L., Lancaster, T.: Antidepressants for smoking cessation. Cochrane Database Syst. Rev. (2007)

38. Holm K.J., Spencer C.M.: Bupropion: a review of its use in the management of smoking cessation. Drugs 59: 1007-1024 (2000)

39. National Institute for Clinical Excellence: Guidance on the use of nicotine replacement therapy (NRT) and bupropion for smoking cessation. National Institute for Clinical Excellence Technology Appraisal Guidance No. 39, 2002 www.nice.org.uk

40. Rose J.E, Behm F.M, Westman E.C.: Nicotinemecamylamine treatment for smoking cessation: the role of precessation therapy. Exp. Clin. Psychopharmacol. 6: 331-343 (1998)

41. Coe J.W., Brooks P.R., Vetelino M.G., et al.: Varenicline: an α4β2 nicotinic receptor partial agonist for smoking cessation. J. Med. Chem. 48: 3474-3477 (2005)

42. Faessel H.M, Smith B.J, Gibbs M.A, et al.: Single-dose pharmacokinetics of varenicline, a selective nicotinic receptor partial agonist in healthy smokers and nonsmokers. J. Clin. Pharmacol. 46: 991-998 (2006)

43. Chantix: Pfizer Inc, New York, NY, 2008

44. Faessel H.M, Gibbs M.A, Clark D.J, et al.: Multiple-dose pharmacokinetics of the selective nicotine receptor partial agonist, varenicline, in healthy smokers. J. Clin. Pharmacol. 46: 1439-1448 (2006)

45. Feng B., Obach R.S., Burstein A.H., et al.: Effect of human renal cationic transporter inhibition on the pharmacokinetics of vareniciine, a new therapy for smoking cessation: An in vitro-in vivo study. Clin. Pharmacol. Ther. 83: 567-576 (2008)

46. Burstein A.H, Clark D.J, O’Gorman M, et al.: Lack of pharmacokinetic and pharmacodynamic interactions between a smoking cessation therapy, varenicline, and warfarin: An in vivo and in vitro study. J. Clin. Pharmacol. 47: 1421-1429 (2007)

47. Halperin A.C., McAfee T.A., Jack L.M.,et al.: Impact of symptoms experienced by varenicline users on tobacco treatment in a real world setting. J. Subst. Abuse Treat. 36: 428-434 (2009)

48. Stapleton J.A., Watson L., Spirling L., et al.: Varenicline In the routine treatment of tobacco dependence:A prepost comparison with nicotine replacement therapy and an evaluation in those with mental illness. Addiction 103: 146-154 (2008)

49. Tonstad S., Tοnnesen P., Hajek P., et al.: For the Varenicline Phase 3 Study Group. Effect of maintenance therapy with varenicline on smoking cessation: A randomized controlled trial. JAMA 296: 64-71 (2006)

50. Oncken C., Gonzales D., Nides M., et al.: Efficacy and safety of the novel selective nicotinic acetylcholine receptor partial agonist, varenicline, for smoking cessation. Arch. Intern. Med. 166: 1571-1577 (2006)

51. Gonzales D., Rennard S.I., Nides M., et al.: Varenicline, an alpha4beta2 nicotinic acetylcholine receptor partial agonist, vs sustained-release bupropion and placebo for smoking cessation: A randomized controlled trial. JAMA 296: 47-55 (2006)

52. Nides M., Oncken C., Gonzales D., et al.: Smoking cessation with varenicline, a selective alpha4beta2 nicotinic receptor partial agonist: Results from a 7-week, randomized, placebo- and bupropion-controlled trial with 1-year follow-up. Arch. Intern. Med. 166: 1561-1568 (2006)

53. Jorenby D.E., Hays J.T., Rigotti N.A., et al.; For the Vareniciine Phase 3 Study Group: Efficacy of varenicline, an alpha4beta2 nicotinic acetylcholine receptor partial agonist, vs placebo or sustained-release bupropion for smoking cessation: A randomized controlled trial. JAMA 296: 56-63 (2006)

54. Tsai S.T., Cho H.J., Cheng H.S., et al.: A randomized, placebo-controlled trial of varenicline, a selective alpha4beta2 nicotinic acetylcholine receptor partial agonist, as a new therapy for smoking cessation In Asian smokers. Clin. Ther. 29: 1027-1039 (2007)

55. Nakamura M., Oshima A., Fujimoto Y., et al.: Efficacy and tolerability of varenicline, an alpha4beta2 nicotinic acetylcholine receptor partial agonist, in a 12-week, randomized, placebo-controlled, dose-response study with 40-week follow-up for smoking cessation in Japanese smokers. Clin. Ther. 29: 1040-1056. (2007)

56. Williams K.E., Reeves K.R., Billing C.B.,Jr, et al.: A double-blind study evaluating the long-term safety of varenicline for smoking cessation. Curr. Med. Res. Opin. 23: 793-801 (2007)

57. Aubin H.J., Bobak A., Britton J.R., et al.: Varenicline versus transdermal nicotine patch for smoking cessation: Results from a randomised open label trial. Thorax 63: 717-724 (2008)

58. Niaura R., Hays J.T., Jorenby D.E., et al.: The efficacy and safety of varenicline for smoking cessation using a flexible dosing strategy In adult smokers: A randomized controlled trial. Curr. Med. Res. Opin. 24: 1931-1941 (2008)

59. Nides M., Glover E.D., Reus V.I., et al.: Varenicline versus bupropion SR or placebo for smoking cessation: A pooled analysis. Am. J. Health Behav. 32: 664-675 (2008)

60. West R., Baker C.L., Cappelleri J.C., et al.: Effect of varenicline and bupropion SR on craving, nicotine with-drawal symptoms, and rewarding effects of smoking during a quit attempt. Psychopharmacalogy (Berl) 197: 371-377 (2008)

61. Wang C., Xiao D., Chan K.P.W., et al.: Varenicline for smoking cessation: A placebo-controlled randomized study. Respirology 14: 384-392 (2009)

62. Wu P., Wilson K., Dimoulas P., et al.: Effectiveness of smoking cessation therapies: a systematic review and meta-analysis. BMC Public Health 6: 300 (2006)

63. Eisenberg M.J., Filion K.B., Yavin D., et al.: Pharmacotherapies for smoking cessation: a meta-analysis of randomized controlled trials. CMAJ 179: 135-44 (2008)

64. Cahill K., Stead L.F., Lancaster T.: Nicotine receptor partial agonists for smoking cessation. Cochrane Database Syst. Rev. 3: CD006103 (2008)

65. Reus V.I., Smith B.J.: Multimodal techniques for smoking cessation: a review of their efficacy and utilization and clinical practice guidelines. Int. J. Clin. Pract. 62: 1753-1768 (2008)

Online ISSN 1011-6575

Άρθρα Δημοσιευμένα σε αυτό το Περιοδικό Καταχωρούνται στα:
Chemical Abstracts

Elsevier’s Bibliographic Databases: Scopus, EMBASE, EMBiology, Elsevier BIOBASE
SCImago Journal and Country Rank Factor

Articles published in this Journal are Indexed or Abstracted in:
• Chemical Abstracts
• Elsevier’s Bibliographic Databases: Scopus, EMBASE, EMBiology, Elsevier BIOBASE
SCImago Journal and Country Rank Factor

Άρθρα Δημοσιευμένα στην Επιθεώρηση Κλινικής Φαρμακολογίας και Φαρμακοκινητικής-Ελληνική Έκδοση
Articles Published in Epitheorese Klinikes Farmakologias και Farmakokinetikes-Greek Edition

Συντακτικη Επιτροπή-Editorial Board

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ – ANNUAL SUBSCRIPTION
Γλώσσα Πλήρους Κειμένου –
Full Text Language
Ελληνικά – Greek
Παραγγελία – Αγορά –
Order – Buy
pharmakonpress[at]pharmakonpress[.]gr
pharmakonpress[at]pharmakonpress[.]gr

 

Προσθέστε στους σελιδοδείκτες το μόνιμο σύνδεσμο.

Τα σχόλια είναι απενεργοποιημένα.