Τόμος 32 (2014) – Τεύχος 3 – Άρθρο 1 – Επιθεώρηση Κλινικής Φαρμακολογίας και Φαρμακοκινητικής-Ελληνική Έκδοση – Volume 32 (2014) – Issue 3 – Article 1 – Epitheorese Klinikes Farmakologias και Farmakokinetikes-Greek Edition

Οι Τραυματικές Σωματικές Κακώσεις στην Ιλιάδα
The Traumatic Injuries in the Iliad
Epic

Μάλλιος Π. Κ., Μάλλιος Κ. Δ.: Οι Τραυματικές Σωματικές Κακώσεις στην Ιλιάδα, Επιθεώρηση Κλιν. Φαρμακολ. Φαρμακοκινητ. 32(3): 147-166 (2014)
Mallios P. C., Mallios C. D.: The Traumatic Injuries in the Iliad Epic, Epitheorese Klin. Farmakol. Farmakokinet. 32(3): 147-166 (2014)

Ελληνικά – Greek

άρθρο
article

 Τα ευρήματα, που προέκυψαν από τη μελέτη των τραυματικών σωματικών κακώσεων, οι οποίες εξιστορούνται στα γεγονότα της Ιλιάδας, είναι τα ακόλουθα. (α) Ο συνολικός αριθμός των κακώσεων ήταν 173 (Θεοί 5, Τρώες 135 και Αχαιοί 33). Ειδικότερα, κατά σειρά συχνότητας: κακώσεις, θώρακα (33), κεφαλής (26), τραχήλου (26), κοιλίας (23), άνω άκρων (19), μικτές (15), πυέλου και κάτω άκρων (10), δέρματος (8), ειδικές (7), απροσδιόριστες (5) και γεννητικών οργάνων (1). (β). O αριθμός των πολεμιστών που υπέστησαν τις ανωτέρω κακώσεις ήταν 151. Η διαφορά (22) από το διαπιστωθέντα συνολικό αριθμό των κακώσεων οφείλεται στο ό,τι αναφέρονται σε τραυματισμούς περισσότερους του ενός στα ίδια άτομα (18) και σε θεούς (4) (γ). Ο αριθμός των θανατηφόρων περιπτώσεων ανήλθε στις 137. Οι 119 αφορούσαν Τρώες και οι 18 Αχαιούς. Το ακόντιο ήταν το κατ’ εξοχήν φονικό όργανο (88), ενώ η κατά σειρά συχνότητας των θανατηφόρων περιπτώσεων ανά εντόπιση ήταν η ακόλουθη: κακώσεις κεφαλής (25), τραχήλου (25), θώρακα (31), κοιλίας (23), μικτές (15), άνω άκρων (9), απροσδιόριστες (5), πυέλου και κάτω άκρων (2), γεννητικών οργάνων (1), ειδικές (1) και δέρματος (0). (δ) Η λεπτομερής περιγραφή της τραυματικής σωματικής κάκωσης σε κάθε περίπτωση, θανατηφόρας ή μη (εκτός από ελάχιστες), αποτελεί εμπεριστατωμένη «Ιατροδικαστική Έκθεση», την πρώτη σημειωτέον της μυθικής ιατρικής εποχής. (ε) Ο συγγραφέας των έργων είχε «καλή» γνώση των οργάνων του ανθρώπινου σώματος, γνώση, ανατομική και λειτουργική, η οποία εντυπωσιάζει. Αυτός γνώριζε την ακριβή θέση κάθε οργάνου στο ανθρώπινο σώμα, αλλά και τη συμβολή του στην ομαλή λειτουργία του οργανισμού. (στ) Ύπαρξη αξιόλογης, για τα δεδομένα της εποχής, υγειονομικής υποδομής, τουλάχιστον, στο αχαϊκό στρατόπεδο. Η παρουσία γιατρού και μάλιστα χειρουργού, ως και προσώπων που διέθεταν εμπειρικές ιατρικές γνώσεις, δείχνει το υψηλό αίσθημα ευθύνης που διακατείχε τους αρχηγούς του στρατεύματος για την περίθαλψη των πολεμιστών τους. (ζ) Η οποιαδήποτε ενέργεια Αχαιών ή Τρώων, επώνυμων ή ανώνυμων, στο πεδίο της μάχης ήταν εκ των προτέρων πολύ καλά μελετημένη και πρυτάνευε η σκέψη, όχι σπατάλη δυνάμεων και εφαρμογή, προκαθορισμένης τακτικής, στοιχεία, τα οποία πιθανολογούν την ύπαρξη προγράμματος πολεμικής εκπαίδευσης. (η) Θάνατος ενός Τρώα πολεμιστή δυο φορές υπό διαφορετικές συνθήκες και υπό άλλου ατόμου, στοιχείο που ενισχύει την άποψη ότι το έργο της Ιλιάδας δεν είναι ενός συγγραφέα.

From the study of traumatic injuries referred on the Iliad epic, we note the following. (i) The total number of traumatic injuries is 173 (5 Gods, 135 Trojans, 33 Achaeans). Particularly in order of appearance: thoracic injuries (33), head (26), neck (26), abdomen (23), upper limbs (19), mixed pelvis and lower limbs (10), skin (8), special (7), undefined (5) and genitals injuries (1). (ii) The number of warriors suffering the injuries is 151. The difference (22) from the total number of injuries mentioned above is due to: a) some persons suffered more than one injury (18) and b) in certain occasions gods were injured (4). (iii) 137 injuries were lethal and concerned 119 Trojans and 18 Achaeans. The spear was the murderous weapon most used. The frequency of deaths according to the their body location: chest trauma (31), head (25), neck (25), abdomen (23), mixed (15), upper limbs (9), undefined (5), pelvis and lower limbs (2), genitals (1), special (1), skin (0). (iv) The detailed description of each injury, lethal or not, constitutes a circumstantial forensic report, the first of mythical medical era. (v) The writer was well aware of the anatomical and functional role of the human organs, a knowledge that impresses. He knew the exact location of each organ and its contribution to the smooth function of the human body. (vi) The presence of a notable health infrastructure in the Achaean military camp nevertheless. The presence of a doctor, as well as a surgeon and people with medical expertise indicates the responsibility of the troop captains to provide good medical care to their soldiers. (vii) Every action in the battlefield from both troops was very well organized. The thought that prevailed was no waste of strength and application of strategy. Evidence that prove the existence of a war training program. (viii) The death of a Trojan warrior mentioned twice during the epic, caused from different persons under different circumstances, indicates that the Iliad is not the masterpiece of one writer.