Τόμος 31 (2013) – Τεύχος 2 – Άρθρο 6 – Επιθεώρηση Κλινικής Φαρμακολογίας και Φαρμακοκινητικής-Ελληνική Έκδοση – Volume 31 (2013) – Issue 2 – Article 6 – Epitheorese Klinikes Farmakologias και Farmakokinetikes-Greek Edition

Τίτλος – Title
Οστεοπόρωση: Παράγοντες Κινδύνου, Θεραπευτική Αντιμετώπιση
Osteoporosis: Risk Factors and Treatment
Συγγραφέας – Author

1Ασημίνα Σωτηροπούλου, 2Γεωργία Οικονόμου 3Ερμιόνη Παλάσκα
1Εργαστηριακός Συνεργάτης, Τμήμα Επισκεπτριών Υγείας, ΤΕΙ Αθήνας, 2Νοσηλεύτρια, ΓΝΑ ΚΑΤ, Τμήμα Νοσηλευτικής Β΄, ΤΕΙ Αθήνας, 3Τμήμα Μαιευτικής, Σχολή Επαγγελμάτων Υγείας και Πρόνοιας, Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα (ΤΕΙ) Αθήνας, Αγ. Σπυρίδωνος, 12210 Αιγάλεω, Αθήνα, Ελλάς –

1
Asimina Sotiropoulou, 2Georgia Oikonomou, 3Ermioni Palaska
1
Health Visiting, Laboratory Collaborator, Department of Health Visiting,
2Nurse, Hospital KAT, Kifisia, Athens, Department of Nursing, 3Lecturer Midwifery Department, School of Health and Caring Professions, Technological, Educational Institution (TEI) of Athens, Ag. Spyridonos str., GR-12210 Egaleo, Athens, Hellas

Παραπομπή – Citation
Σωτηροπούλου Α., Οικονόμου Γ. ,Παλάσκα Ε.: Οστεοπόρωση: Παράγοντες Κινδύνου, Θεραπευτική Αντιμετώπιση, Επιθεώρηση Κλιν. Φαρμακολ. Φαρμακοκινητ. 31: 93-102 (2013)
Sotiropoulou A.,  Oikonomou G., Palaska E.: Osteoporosis: Risk Factors and Treatment, Epitheorese Klin. Farmakol. Farmakokinet. 31: 93-102 (2013)
Ημερομηνία Δημοσιευσης – Publication Date
25 Μαΐου 2013 – 2013-05-25
Γλώσσα Πλήρους Κειμένου – Full Text Language
Ελληνικά – Greek
Παραγγελία – Αγορά – Order – Buy
Λέξεις κλειδιά – Keywords
Οστεοπόρωση, κλινική εικόνα, παράγοντες κινδύνου, θεραπευτική αντιμετώπιση Osteoporosis, clinical assessment, risk factors, treatment
Λοιποί Όροι – Other Terms

άρθρο, οστική μάζα, οστική πυκνότητα, άσκηση, άνθρωπος, διατροφή, ελαχιστοποίηση κινδύνων
article, bone mass, bone density, exercise, human, nutrition, risk reduction

Περίληψη – Summary
Η οστεοπόρωση αποτελεί πάθηση κατά την οποία μειώνεται η πυκνότητα και η ποιότητα του οστού, οδηγώντας σε σκελετική αδυναμία και σε αυξημένο κίνδυνο κατάγματος. Οι παράγοντες κινδύνου διακρίνονται σε δύο κατηγορίες, σε αυτούς που δεν τροποποιούνται και σε αυτούς που επιδέχονται τροποποίηση. Η αντιμετώπιση της οστεοπόρωσης περιλαμβάνει την πρόληψη, τη φαρμακευτική αγωγή, την άσκηση και τη διατροφή. Ο σκοπός της θεραπείας είναι η πρόληψη της εμφάνισης οστεοπόρωσης, καθώς και της περαιτέρω απώλειας οστού, έτσι ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος οστεοπορωτικού κατάγματος. Υπάρχουν πολλές θεραπείες οι οποίες βοηθούν, τόσο στην επιβράδυνση της μείωσης της οστικής πυκνότητας, όσο και στην ανακοπή της μείωσής της, αλλά η επιλογή του είδους της θεραπείας την οποία θα πρέπει να λάβει το άτομο που πάσχει από τη νόσο εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τις κλινικές και τις εργαστηριακές ενδείξεις, τη διάθεση συνεργασίας μεταξύ ασθενούς και θεράποντος ιατρού, αλλά και τις τυχόν παρενέργειες των φαρμακευτικών σκευασμάτων.
Osteoporosis is a disease in which the bone mineral density and the quality of the bone mass are reduced, resulting in skeletal weakness and increased risk of fracture. Risk factors are divided into nonmodifiable and modifiable. Treatment of osteoporosis includes prevention, medication, exercise, and nutrition. The aim of treatment is the prevention of osteoporosis and of further bone loss so to reduce the risk of osteoporotic fracture. There are many treatments that help both on slowing the reduction in bone mineral density and on interruption of the reduction, but the choice of the type of treatment depends mainly on the clinical and laboratory evidence, on patient and physician collaboration and any side effects of medications.
Αναφορές – References
1. Δαρμάνης Σ.: Οστεοπόρωση. Η σιωπηλή πανδημία του μέλλοντος. 2011 Διαθέσιμο στο http://www.diatrofimagazine.gr/v2/issues/entheta/diatrofi_entheto_27.pdf
2. Kanis J.A., Melton L.J., Christiansen C., Johnston C.C., Khaltaev N.: The diagnosis of osteoporosis. J. Bone Miner. Res. 9: 1137-1141 (1993)
3. Κουλλαπής Ν., Κοκκινάκης Ε.: Ρανελικό Στρόντιο. Νοσοκομειακά Χρονικά 71(Συμπλήρωμα): 515-520 (2009)
4. Cummings S.R., et al.: Risk factors for hip fractures in white women. Study of osteoporosis fractures research group. N. Engl. J. Med. 332: 767 (1995)
5. Cadarette S.M., Jaglal S.B., Murray T.M., Mclsaac W.J., Joseph L., Brown J.P.: (2001). Evaluation of decision rules for referring women for bone densitometry by dual energy X-ray absorptiometry. JAMA 286: 57-63 (2001)
6. Slemenda C.W., Hui S.L., Longcope C., et al.: (1989). Cigarette smoking, obesity, and bone mass. J. Bone Miner. Res. 4: 737-741 (1989)
7. Jacques P.B., Robert G.J.: Council of the Osteoporosis society in Canada. Clinical practice guidelines for the diagnosis & management of osteoporosis in Canada167: (2002)
8. Marshall D., Johnell O., Wdel H.: Meta-analysis of how well measures of bone mineral density predict occurrence of osteoporotic fractures. BMJ 312:1254-1259 (1996)
9. Kanis J., Melton J., Christiansen C., Johnsjon C., Khaltaer N.: The diagnosis of osteoporosis. J. Bone Miner. Res. 9: 1137-1141 (1994)
10. Nieves J.W., Golden A.L., Siris E., et al.: Teenage and current calcium intake and related to bone mineral density of the hip and forearm in women aged 30-39 year. Am. J. Epidemiol. 141: 342-351 (1995)
11. Heaney R.P.: Excess dietary protein may not adversely affect bone. J. Nutr. 128: 1054-1057 (1998)
12. Basseay E.J., Ramsdale S.J.: Increase in femoral bone density in young women following high-impact exercise. Osteoporos. Int. 4: 72-65 (1994)
13. Globus R.K., Bikle D.D., Morey-Holton E.: (1986). The temporal response of bone to unloading. Endocrinology 118: 733-742 (1986)
14. Law M.R., Hackshaw A.K.:(1997) A meta-analysis of cigarette smoking, bone mineral density and risk of hip fracture: Recognition of a major effect. J Bone Miner Res. 315: 841-846 (1997)
15. Krall E.A., Dawson-Hughes B.: Smoking and bone loss among postmenopausal women. J. Bone Miner. Res. 6: 331-338 (1991)
16. Baron J.A.., Farahmand B.Y., Weiderpass E., et al.: Cigarette smoking, alcohol consumption and risk for hip fracture in women. Arch. Intern. Med. 161: 983-988 (2001)
17. Beaudreuil J., Taboulet J., Prcel P., Graulet A.M., Denne M.A, Baudoin C., Jullienne A., De Vernejoul M.C.: Calcitonin receptor mRNA in mononuclear leucocytes from postmenopausal women: Decrease during osteoporosis and link to bone markers with specific isoform involvement. Bone 27: 161-168 (2000)
18. Adachi J.D., Olszynski W.P., Hanley D.A., Hodsman A.B., Kendler D.L., Siminoski K.G.: Management of corticosteroid-induced osteoporosis. Semin. Arthritis Rheum. 29: 228-51 (2000)
19. Van Staa T.P., Leufkens H.G., ABenhaim L., Zhang B., Cooper C.: Use of oral corticosteroids and risk of fractures. J. Bone Miner. Res. 15: 993-1000 (2000)
20. Quinn J.M., Morfis M., Lam M.H., Elliott J., et al.: Calcitonin receptor antibodies in the identification of osteoclast. Bone 25: 1-8 (1999)
21. Dargent-Molina P., Favier F., Grandjean H., Baudoin C., Schott A.M., Hausherr E., et al.: Fall-related factors and risk of hip fracture: the EPIDOS prospective study. Lancet 348: 145-149 (1996)
22. Hobson Emma E., Ralston Stuard H.: Role of genetic factors in the pathorhysiology and management of osteoporosis. Clin. Endocrinol. 54: 1-9 (2001)
23. Brandi M.-L., Gennari L., Matucci Cerinic M., Becherini L., Falchetti A., et al.: Genetic markers of osteoarticular disorders: facts and hopes. Arthritis Res. 3: 270-280 (2001)
24. Τουρνής Σ.: Δευτεροπαθής Οστεοπόρωση. Υπέροχη Ζωή 1: 9-10 (2010)
25. Blair S.N., Horton E., Leon A.S., Lee I.M., Drinkwater B.L., Dishman R.K., et al.: Physical activity, nutrition, and chronic disease. Med. Sci. Sport Exerc. 28: 335-349 (1996)
26. Λυρίτης Γ.Π.: Έκθεση επιστημονικής ομάδας εργασίας της Ευρωπαϊκής Κοινότητας για την Οστεοπόρωση. Οστούν 10: 229-238 / 249-254 (1999)
27. Μάλλιου Π., Γιοφτσίδου Α., Δελαπόρτα Α., Γκοδόλιας Γ.: Οστεοπόρωση και Φυσική Δραστηριότητα. Αναζητήσεις στη Φ.Α. & τον Αθλητισμό 2: 173-183 (2004)
28. Παπαπέτρου Δ.Π.: Η θεραπεία της οστεοπόρωσης. (2002) Διαθέσιμο στο: http://helios-eie.ekt.gr/EIE/bitstream/10442/438/10/M01.026.11.pdf
29. Παπακίτσου Ε.: Κάταγμα ισχίου. Υπέροχη Ζωή 1: 11 (2010)
30. Wasnich R.D: Vertebral fracture epidemiology. Bone 18: 179S-83S (1996)
31. Atkinson S.A., Ward W.E.: Clinical nutrition: The role of nutrition in the prevention and treatment of adult osteoporosis. CMAJ 27: 165 (2001)
32. Van Schoor N.M., Smit J.H., Twisk J.W., Bouter L.M., Lips P.: Prevention of hip fractures by external hip protectors: a randomized controlled trial. JAMA 289: 1957-1962 (2003)
33. Jergas M., Genant H.K.: Current methods and recent advances in the diagnosis of osteoporosis. Arthritis Rheum. 36: 1649-1662 (1993)
34. Kanis J.A., Cluer C.C.: An update on the diagnosis and assessment of osteoporosis with densitomentry. Committee of Scientific Advisors, International Osteoporosis Foundation. Osteoporos. Int. 11: 192-202 (2000)
35. WHO: Assessment of fracture risk and its application to screening for postmenopausal osteoporosis: report of a WHO study group. WHO, Geneva, 1994
36. Λυρίτης Γ.: Μεταβολικά νοσήματα των οστών. 4η έκδοση, Αθήνα 2007
37. Harris S.T., et al.: Effect of combined risedronate and hormone replacement therapies on bone mineral density in postmenopausal women. J. Clin. Endocrinol. Metab. 86: 1890-1897 (2001)
38. Greenspan S.L., et al.: Combination therapy with hormone replacement and alendronate for prevention of bone loss in elderly women. JAMA 289: 2525-2533 (2003)
39. Ettinger B., Black D.M., Mitlak B.H., et al.: Reduction of vertebral fracture risk in postmenopausal women with osteoporosis treated with raloxifene. JAMA 282: 637-645 (1999)
40. Fisher .B, Costantino JP., Wickherham DL. et al. (1989) Tamoxifen for prevention of breast cancer: report of the National Surgical Adjuvant Breast and Bowel Project P-l Study. J. Nat. Cancer Int. 90: 1371-1388 (1989)
41. Pun K.K., Chan L.W.: Analgesic effect of intranasal salmon calcitonin in the treatment of osteoporotic vertebral fractures. Clin. Ther. 11: 205-209 (1989)
42. Lyritis G.P., Tsakalakos N., Magiasis B., et al.: Analgesic effect of salmon calcitonin in osteoporotic vertebral fractures: a double-blind placebo-controlled clinical study. Calcif. Tissue Int. 49: 369-372 (1991)
43. Lauro R., Palmier G.: Effects of calcitonin on pain related to recent osteoporotic vertebral fractures: a single-blind controlled clinical study against ipriflavone. Acta Toxicol. Ther. 14: 73-83 (1993)
44. Cranney A., Tugwell P., Adachi J., et al.: Meta-analysis of risendronate for the treatment of postmenopausal osteoporosis. Endocrine Rev. 23: 517-523 (2002)
45. Reid IP, Brown JP, Buerckhardt P, et al.: Intravenous zoledronic acid in postmenopausal women with low bone mineral density. N. Engl. J. Med. 346: 653-661 (2002)
46. Rengister J.Y., Seeman E., et al.: Strontium Ranelate reduces the risk of nonvertebral fractures in postmenopausal women with osteoporosis: Treatment of Peripheral Osteoporosis (TROPOS) Study. J. Clin. Endocrinol. Metab. 90: 2816-2822 (2005)
47. Ferrari S.: Vitamine D in patients with osteoporosis: sufficient or necessary? Revue Médicale Suisse 3(115): 1515-1516, 1518-20 (2007)
48. Chee W.S, Suriah A.R, Chan S.P., Zaitun Y., Chan Y.M.: The effect of milk supplementation on bone mineral density in postmenopausal Chinese women in Malaysia. Osteoporos. Int. 14: 828-834 (2003)
49. Body J.J.: Calcitonin for the long-term prevention and treatment of postmenopausal osteoporosis. Bone 30: 75S-79S (2002)
50. Vuori I.: Peak bone mass and physical ac-tivity: A short review. Nutrition Review 54: 511-414 (1996)
51. Bennel K., Malcom S., Khan K., Thomas S., Reid S., Brukner P., et al.: Bone mass and bone turnover in power athletes, endurance athletes, and controls: A 12-month longitudinal study. Bone 20: 477-484 (1997)
52. Nichols J., Nelson K., Peterson K., Sartoris D.: Bone mineral density responses to high-intensity strength training in active older women. J. Aging Phys. Activity 3: 26-38 (1995)
53. Wagert P., Littbrand H., Johansson A., Nordstrom P., Gustafson Y.: Jumping exercises with and without raloxife-ne treatment in healthy elderly women. J. Bone Min. Metab. 20: 376-382 (2002)
54. Drinkwater B.: Does physical activity play a role in preventing osteoporosis. Res. Q. Exerc. Sport 65: 197-206 (1994)
55. Greenspan S.L., Myers E.R., Maitland L.A., Resnick N.M., Hayes W.C.: Fall se-verity and bone mineral density as risk factors for hip fracture in ambulatory elderly. JAMA 272: 128-133 (1994)
56. Shaw J.M., Snow C.: Weighted vest exercise improves indices of fall risk in older women. J. Gerontol. A Biol. Sci., Med. Sci. 53: M53-58 (1998)
57. Nilson B.E., Westlin N.E.: Bone density in athletes. Clin. Orthop. Relat. Res. 77: 179-182 (1971)
58. Nordin B.E.C., Polley K.J.: Metabolic consequensed of the menopause. Calcified Tissue Int. 41: S1-S58 (1987)

Online ISSN 1011-6575

Άρθρα Δημοσιευμένα σε αυτό το Περιοδικό Καταχωρούνται στα:
Chemical Abstracts

Elsevier’s Bibliographic Databases: Scopus, EMBASE, EMBiology, Elsevier BIOBASE
SCImago Journal and Country Rank Factor

Articles published in this Journal are Indexed or Abstracted in: • Chemical Abstracts • Elsevier’s Bibliographic Databases: Scopus, EMBASE, EMBiology, Elsevier BIOBASE
SCImago Journal and Country Rank Factor

Άρθρα Δημοσιευμένα στην Επιθεώρηση Κλινικής Φαρμακολογίας και Φαρμακοκινητικής-Ελληνική Έκδοση Articles Published in Epitheorese Klinikes Farmakologias και Farmakokinetikes-Greek Edition

Συντακτικη Επιτροπή-Editorial Board

ΕΤΗΣΙΑ ΣΥΝΔΡΟΜΗ – ANNUAL SUBSCRIPTION
Γλώσσα Πλήρους Κειμένου – Full Text Language
Ελληνικά – Greek
Παραγγελία – Αγορά – Order – Buy
pharmakonpress[at]pharmakonpress[.]gr
pharmakonpress[at]pharmakonpress[.]gr
Προσθέστε στους σελιδοδείκτες το μόνιμο σύνδεσμο.

Τα σχόλια είναι απενεργοποιημένα.